________________
ર૬ ] આમ જાણવું એનો અર્થ ગર્વિષ્ઠ અને અહંકારી થવાને નથી પણ મન અને બુદ્ધિથી પર એવા સસ્વરૂપને પ્રપત્તિદ્વારા શોધી કાઢવાને છે. આપણા સાચા આત્મસ્વરૂપને ઓળખવાને બદલે, આપણી નોકરી કરનારાં આ સાધને જે આપે તેમાં સંતોષ માનવો એ આપણું અજ્ઞાન અને ભ્રમ નથી શું ? જીવનમાંની બીજી બધી વસ્તુઓની જેમ મન અને બુદ્ધિ માણસની મિલકત જ છે અને તે જીવનના જેટલી જ નાશવંત છે. મન અને બુદ્ધિ માણસ માટે હસ્તી ધરાવે છે અને તેના વગર તેઓ કામ કરી શકતાં નથી. મનુષ્ય જીવનને આમપ્રાપ્તિનું સાધન બનાવવામાં ન આવે તો તેની અંતિમ અને કાયમી કિંમત કંઈ જ નથી. આથી જ ભલા ગાવાઈ–ઈશુખ્રિસ્ત–પ્રશ્ન પૂછયો હતો કે,
આત્મા ગુમાવીને આખું જગત મેળવવામાં શો ફાયદો ?” (લોક ર૨).,
આમ આપણે એક માત્ર પ્રયાસ, આપણું સાચું હિત કરનાર અર્થાત્ ઈંદ્રિય, મન અને બુદ્ધિથી પર એવું આત્મજ્ઞાન મેળવવાને હોવો જોઈએ. આત્માને ઓળખવા ઇચ્છનારે કામનાને ત્યાગ કરવો જોઈએ, કારણ કે કામનાને સંબંધ અનાત્મા જેડે છે અને તેની પાછળ દોડવામાં
