________________
વિવેચૂડામણિ
૧૪૯ એમ ગુરુ અને શિષ્યના સંવાદરૂપે મુમુક્ષુઓને સહેલાઈથી જ્ઞાન થવા માટે આત્મજ્ઞાન જણાવ્યું છે. हितमिममुपदेशमाद्रियन्तां विहितनिरस्तसमस्तचित्तदोषाः। भवसुखविरताः प्रशान्तचित्ताः श्रुतिरसिका यतयो मुमुक्षवो ये ॥५८०
વેદોક્ત કર્મો કરવાથી જેમના ચિત્તના બધા દોષ દૂર થયા હોય, જેઓ સંસારનાં સુખથી અટક્યા હોય, શાંત ચિત્તવાળી હોય, વેદના ઉપદેશમાં રસ લેતા હોય અને મોક્ષને ઈચ્છતા હોય, એવા સંયમી મનુષ્ય આ હિતકારક ઉપદેશને સ્વીકારે. संसाराध्वनि तापभानुकिरणप्रोद्भूतदाहव्यथाखिन्नानां जलकाङ्क्षया मरुभुवि श्रान्त्या परिभ्राम्यताम् । अत्यासन्नसुधाम्बुधिं सुखकरं ब्रह्माद्वयं दर्शयन्त्येषा शङ्करभारती विजयते निर्वाणसन्दायिनी ॥ ५८१ ॥ - સંસારરૂપી માર્ગમાં (આધ્યાત્મિક, આધિભૌતિક અને
આધિદૈવિક એ ત્રણ) તાપરૂપી સૂર્યનાં કિરણોથી ઊપજતા દાહની પીડાથી ગભરાઈને થાકને લીધે નિર્જળ (જ્ઞાનરૂપ જળ વિનાના પ્રદેશમાં) પાણીની ઈચ્છાથી ભટકતાં માણસે માટે અદ્વૈત બ્રહ્મરૂપી અત્યંત આનંદ દેનાર, અતિ નજીકમાં અમૃતને સમુદ્ર બતાવતી શ્રીશંકરાચાર્યની આ પરમ શાંતિ આપનારી વાણી સર્વોત્કૃષ્ટ છે. इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्यस्य श्रीगोविंदभगवत्पूज्यपादशिष्यस्य
श्रीमच्छंकरभगवतः कृतो विवेकचूडामणिः समाप्तः ॥ શ્રીમત પરમહંસ પરિવ્રાજકાચાર્ય શ્રી ગોવિંદ ભગવાનના શિષ્ય શ્રીમત શંકરાચાર્ય ભગવાને રચેલ “વિવેક ચૂડામણિ” સમાસ
