________________
૩૬૦
વ્યાખ્યાન સાહિત્ય સંગ્રહ
શરીર ચેષ્ટાથી દ‘ભીના જોવાતા હાદ नयनाञ्चलैः सकोप कुटिकारवदनसंज्ञाभिः । बहुविधकदर्थनाभिः कथिताखिलहृदयवाञ्छितो मौनी ॥ १२ ॥
દંભી પુરૂષ માન રાખીને પશુ કેપ રહિત એવા નેત્રના ઇસારાથી ભ્રકુટી ચડાવી હુંકારવાળા મુખની સ‘જ્ઞાએથી અને ઘણુા પ્રકારની કુત્સિત ચેષ્ટાઓથી પા તાના હૃદયનું તમામ ઇચ્છિત દેશોવી આપે છે. ૧૨
પવિત્ર બ્રાલેકમાં દંભની દરખાસ્ત. रक्षन्परसंस्पर्श शौचार्थी बह्मलोकेऽपि ।
પંચમ
दम्भः पुरोऽस्य तस्थावुत्थित एवासनाकाङ्क्षी ।। १३ ।।
બ્રહ્મલેાકમાં પણ ખીજાથી સ્પર્શ ( અડકવા ) ને બચાવતા એટલે સ’કુચિત વસ્ત્ર કરી ચાલતા શૈચના જેને હેતુ છે, એવા દંભ આ બ્રહ્માજીની આગળ આસનની ઈચ્છા રાખીનેજ ઉઠીને ઉમેા રહ્યા એટલે પવિત્ર બ્રહ્મàકમાં પણ પેતાનુ અતિ પરિત્રપણું બતાવતે ઉભા રહ્યા કે આ બધા સ્થાનકે! અપત્રિત્ર છે જેથી મને પવિત્ર સ્થાનક આપે. ૧૩
બ્રહ્માના ઉત્તર.
उपविश पुत्र ममाङ्के नियमेन महीयसातिचित्रेण । असि गुणगणोद्भूतगौरवसंवादिनानेन ॥ १४ ॥
હે પુત્ર ! દ’ભ ! મારા ખેાળામાં નિયમથી તું એક કારણકે ગુણુના સમૂહની મેાટાઇને કહેનાર એવા આ ( તારા ) અતીવ મેાટા ચારિત્રથી તુ' ( મારા ખેાળાના આસનને ) લાયક છે. ૧૪
દંભનુ વર્તન,
इत्युक्तो विश्वसृजा तस्यां कमशंकया ससंकोचः ।
अभ्युक्ष्य वारिमुष्ठया कृच्छ्रे गोपाविशदंभः ॥ १५ ॥
બ્રહ્માજીથી આ પ્રમાણે કહેવાયલા દલે સંકેચની સાથે હાથમાં પાણી લઇ તે બ્રહ્માજીના ખાળાનાં છાંટયું. અને ( એમ પવિત્ર કરી ) પછી શ`કા છોડીને કથી તેમાં બેઠા. ૧૫
દભની નવી દરખાસ્ત.
नौचेच्यमवश्यं यदि वाच्यं हस्तपद्येन ।
आच्छाद्य वक्त्ररन्धं स्पृष्टो न स्यां यथास्य वातांशैः ॥ १६ ॥
