________________
चेत्कार्यकाले समुपस्थितानां प्रावादुकानां कृतमत्सराणां गर्वं न खर्वं क्षमते विधातुं
તવા સવિજ્ઞોઽપિનડત્વમેતિ।।(પૂ.દેવભદ્રસૂરિકૃત કહારયણકોસ) શસ્ત્રવિદ્યા, શાસ્ત્રવિદ્યા, કાવ્યસર્જનથી લઈને તમામ કળાઓમાં શિરમોર રહેલા વિદ્વાન પણ જ્યારે સામે આવી ચડેલાં કોઈ ઈર્ષ્યાખોર, અહંકારીના ગર્વના ચૂરા ન કરી શકે તો તે વિદ્વત્તા અને જડતા વચ્ચે કોઈ ફરક નથી.
અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થમાં મહોપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મ.એ આ અંગે ગજબની વાત કહી છે.
आज्ञया ऽऽ गमिकार्थानाम् यौक्तिकानां च युक्तिः । न स्थाने योजकत्वं चेत्, न तदा ज्ञानगर्भता ।।
શ્રદ્ધાગ્રાહ્ય પદાર્થોને શ્રદ્ધાથી સ્વીકારવાના હોય છે. પરંતુ જે પદાર્થો તર્કગ્રાહ્ય છે તેને તે રીતે ન સમજાવે તો તે સમજાવનારની ખામી ગણાય. (અલબત, બધી જ વાત તર્ક ગમ્ય નથી પણ હોતી.)
શાસનના સિદ્ધાંતો, પાવન પરંપરાઓ, આપણે ત્યાં સદીઓથી એકદમ સહજપણે ચાલી આવતી દાન, સમર્પણ અને અહિંસાના પાલન-પ્રવર્તનની પ્રણાલી અચાનક થોડા સમયથી પ્રશ્નો અને ચર્ચાના ચગડોળે ચડી છે. આવા સમયે સોશ્યલ મીડિયા તો જાણે બેટલફિલ્ડ બની જતું હોય છે. સમજણ વગરના નિવેદનો ફરતા રહે છે અને ભોળા લોકો ભરમાતા રહે, શ્રદ્ધાળુ લોકો કરમાતા રહે, કેટલાક શરમાતા રહે.
શાસનનો ઉપહાસ કરતા બૌદ્ધિકના પ્રશ્નો ઘણીવાર જવાબની રાહ જોતા હોય છે. વર્તમાન શિક્ષણ શ્રદ્ધાવૈભવથી રહિત બૌદ્ધિકો