Page Text
________________
પ્રાયશ્ચિતમાં ગુરૂભગવંત તપ આપે છે. ૧૨ પ્રકારના તપમાં કાઉસ્સગ્ગ પણ એક તપ છે. માટે અહીં જેટલા કાઉસ્સગ્ન કહ્યા છે તેટલા જ કરવા. વધારે ઓછા કરો તો અવિધિ છે. પ્રગટ લોગસ્સઃ એમાં ૨૪ તીર્થકર ભગવાનના નામ સ્તુતિરૂપે હોવાથી મંગલમય છે. કાઉસ્સગ્ન દ્વારા પ્રાયશ્ચિત કરવાથી થયેલા આનંદની અભિવ્યક્તિ માટે ૨૪ તીર્થકરોનું નામ સ્મરણરૂપ લોગસ બોલવામાં આવે છે. (નોંધ : બધી ક્રિયાના પ્રારંભમાં ઈરિયાવહિયં કરવી જોઈએ. એ અપેક્ષાથી ચાર થોયમાં ઈરિયાવહિયં પહેલા આવે છે. તો આ હેતુ પૂર્વમાં સમજી લેવો. ત્રિસ્તુતિક મત અનુસાર આવશ્યક ચૂર્ણિ, યોગશાસ્ત્ર, શ્રાવક ધર્મ વિધિ પ્રકરણ આદિના આધારથી “કરેમિ ભંતે' ઉચ્ચર્યા પછી ઈરિયાવહિયંનું વિધાન છે.) ખમાસમણા, ઈચ્છા. બેસણે સંદિસાહેં? એમાં એક આસન પર સ્થિર રહેવાનો આદેશ માંગવામાં આવ્યો છે. એનાથી એ સિદ્ધ થાય છે કે સામાયિક ઉભા-ઉભા લેવી જોઈએ. જો ઉભા હોય તો બસવાનો આદેશ લઈ શકે છે. ખમાસમણા, ઈચ્છા. બેસણે ઠાઉં? એનાથી એક આસનમાં સ્થિર બનવાની ઈચ્છા છે. ખમાસમણા, ઈચ્છા. સઝાય સંદિસાહું? સામાયિકમાં મુખ્યતયા સ્વાધ્યાય કરવાનું હોય છે કારણકે સામાયિક આત્મ-રમણતાના હેતુથી લેવાય છે તેથી સઝાયનો આદેશ માંગીએ છીએ પછી ભલે તે - વાધ્યાય કરે, માળા ગણે, કાઉસ્સગ્ન કરે કે પ્રતિક્રમણ કરે બધું સજઝાય (સ્વાધ્યાય) રૂપ જ છે. ખમાસમણા, ઈચ્છા. સઝાય કરું? એનાથી સજઝાય કરવાની વાતમાં દઢતા આવે છે. એના પછી ત્રણ નવકાર સ્વાધ્યાયના પ્રતિકરૂપ ગણાય છે. એના પછી બીજી અને ત્રીજી સામાયિક વગર પાર્થે લઈ શકાય છે. એમાં “સજઝાય કરું? ને બદલે ‘સજઝાયમાં છું' એમ કહીને એક નવકાર સજઝાયના રૂપે ગણાય છે.'
( સામાયિક પારવાના હેતુ
સૌ પ્રથમ ખમાસમણા - વિનય પૂર્વક આદેશ લેવા માટે, ઈરિયાવહિયં - યદ્યપિ સામાયિક પાપ વ્યાપારના ત્યાગની પ્રક્રિયા છે. માટે તેમાં આરાધના જ કરાય છે, તો પણ પ્રમાદવશ મન-વચન-કાયાની અશુભ પ્રવૃત્તિ થઈ જવાની સંભાવનાથી આ ઈરિયાવહિય કરાય છે. ખમાસમણા ઈચ્છા. મુંહપત્તિ પડિલેહણ કરૂં? મુંહપત્તિ પડિલેહણ જયણા માટે છે. (આ આદેશમાં સામાયિક પારવા મુંહપત્તિ પડિલેહણ કરું? એવું બોલવું નહીં, કારણ કે મુહપત્તિ પડિલેહણ કરતાં કરતાં ફરીથી સામાયિક લેવાનો ભાવ આવી જાય તો પારવાને બદલે સામાયિક લઈ પણ શકાય છે. ખમાસમણા, ઈચ્છા. સામાયિક પારું? આનાથી સામાયિક પારવાનો આદેશ મંગાય છે.
(50)
| SR No. | 006048 |
| Book Title | Jainism Course Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Maniprabhashreeji |
| Publisher | Adinath Rajendra Jain Shwetambara Pedhi |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 198 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |