________________
આ જોઈ કૃષ્ણ તથા બલભદ્રજી ચિંતાતુર થઈ ગયા. એમણે વિચાર્યું કે આ આપણાથી અધિક બલવાન છે. માટે તે આપણું સર્વ રાજય લઈ લેશે. એટલામાં તો આકાશથી દેવવાણી થઈ કે “હે કૃષ્ણ ! તમે ચિંતા ન કરો. અતુલબલી હોવા છતાં પણ આ નેમિપ્રભુ બાલબ્રહ્મચારી છે. તથા બાવીશમાં તિર્થકર છે. એમને તમારા રાજયની કોઈ આવશ્યકતા નથી. તેઓ તો વિવાહ કર્યા વગર જ સંસાર ત્યાગ કરીને દીક્ષાગ્રહણ કરશે. “આ વચન સાંભળીને આશ્વસ્ત બનેલા શ્રી કૃષ્ણ પોતાના ભાઈઓની સાથે મહેલમાં પાછા આવ્યા. પ્રભુનો વિવાહ:
એક દિવસ યોગ્ય અવસર જોઈને અરિષ્ટનેમિના માતા-પિતાએ પુત્રની સમક્ષ વિવાહનો પ્રસ્તાવ રાખ્યો. ત્યારે નેમિકુમારે વિનય પૂર્વક એમની વાત ટાળી દીધી. એમના પ્રત્યુત્તર તથા એમના વિરક્ત જીવનને જોઈને સમુદ્ર વિજય તથા શિવાદેવી ચિંતાતુર થઈ ગયા. એમણે શ્રી કૃષ્ણને આ વિષયમાં વાત કરી. એમને આશ્વસ્ત કરીને શ્રી કૃષ્ણએ આ કામ પોતાની રાણીઓને સોપ્યું. શ્રી કૃષ્ણની રાણીઓ એક દિવસ અરિષ્ટનેમિને જળક્રીડા કરવા લઈ ગઈ. ત્યાં વાતોમાં ને વાતોમાં એમણે કુમારની સમક્ષ વિવાહ કરવાનો પ્રસ્તાવ રાખ્યો પરંતુ કુમારનો પ્રતિભાવ શૂન્ય રહ્યો. આ જોઈ રાણીઓએ નેમિકુમારને બહુ જ સમજાવ્યું, આટલું જ નહીં એમણે કેટલાય મહેણા પણ આપવામાં આવ્યા. બધી વાતો સાંભળીને કુમાર તો વિરક્ત જ હતા. પરંતુ એમને રાણીઓની વાતો ઉપર હસવું આવી ગયું. એમની હસીને એમની હામી સમજીને બધી રાણીઓ ખુશ થઈ ગઈ. આ સમાચાર એમણે શ્રી કૃષ્ણ, સમુદ્રવિજય તથા શિવાદેવીને પણ મોકલાવ્યા. બધાના હર્ષનો પાર ન રહ્યો.
રાજા ઉગ્રસેનની પુત્રી રાજુમતીને નેમિકુમાર માટે સર્વથા યોગ્ય જાણીને નેમિકુમારનો વિવાહ એમની સાથે નક્કી કરી દીધો. પોતાના સ્વજનોનો હર્ષ ભંગ ન થાય એટલા માટે નેમિકુમાર વૈરાગી હોવા છતાં પણ મૌન રહ્યા. બંને બાજુ વિવાહની તૈયારીઓ શરૂ થઈ ગઈ. વિવાહના શુભ દિવસે છપ્પન કોડ યાદવ તથા બીજા પણ કરોડો મનુષ્યોની સાથે નેમિકુમારની જાન નીકળી. આ બાજુ રાજીમતી પણ પોતાની જાતને ભાગ્યશાળી માનવા લાગી. અચાનક એની જમણી આંખ અને ભુજા ફરકવા લાગી. કંઈ અનિષ્ટ હોવાની આશંકાથી એનું હૃદય ધડકવા લાગ્યું. જાન મહેલની નજીક પહોંચવાની જ હતી. એટલામાં નેમિકુમારની દષ્ટિ વાડામાં બાંધેલા, ભયથી વ્યાકુળ તથા કરૂણ રૂદન કરતા પશુઓ ઉપર પડી. એમણે સારથીને પૂછ્યું “હે સારથી ! આ પશુઓનો અહીં આવી રીતે કેમ બાંધીને રાખ્યા છે?” પ્રત્યુત્તરમાં સારથીએ કહ્યું “સ્વામિ ! આપના વિવાહ પ્રસંગ ઉપર આવેલા અનેક રાજા મહારાજાઓના ભોજનાર્થે એમને અહીં બાંધવામાં આવ્યા છે.”
- 116)
p