________________
મહુસેન મુનિની અનશન માટે માગણી મસ્તકે ચડાવવાપૂર્વક સમ્યગ સ્વીકારીને પ્રસ્તુત કાર્ય માટે મહસેન રાજર્ષિ પાસે આવ્યા
૯૮૮૭-૮૮) પછી નિયમથી પરિવરેલા તે મહસેન મુનિ, જેમ ભદ્રજાતિના અતિ સ્થિર, ઉત્તમ દાંતવાળા, મોટા અન્ય હાથીઓથી પરિવરેલે હાથી શેભે, તેમ (નિય. મકપક્ષે ભદ્રિક, જાતિવંત, અતિ સ્થિર અને ઈન્દ્રિયને વશ કરેલા એવા) નિયમોથી શોભતા ધીમે ધીમે શ્રી ગૌતમપ્રભુનાં ચરણકમળને નમીને, પૂર્વે પડિલેહેલી, બીજ-વસરહિત (નિર્જીવ) શિલા ઉપર બેઠા અને ત્યાં પૂર્વે જણાવેલા વિધિપૂર્વક શેષ કર્તવ્યને કરીને મહા પરાક્રમી તેઓએ ચારેય પ્રકારના સર્વ આહારને સિરાવ્યો. ૯૮૮૯ થી ૯૧) સ્થવિરે પણ તેની આગળ સંવેગજનક પ્રશમમય મહા અર્થવાળાં એવા શાસ્ત્રોનું પરાવર્તન કરવા (સંભળાવવા) લાગ્યા. ૯૮૯૨) પછી અત્યંત સ્વસ્થ મન-વચન-કાયાના
ગવાળા, ધર્મધ્યાનને ધ્યાતા, સુખ-દુઃખ કે જીવિત-મરણ વગેરેમાં સમચિત્તવાળા (નિરપક્ષ) રાધાવેધ માટે સમ્યક તત્પર થએલા મનુષ્યની જેમ અત્યંત અપ્રમત્ત અને આરાધના કરવામાં પ્રયત્નપૂર્વક એક સ્થિર લક્ષ્યવાળા બનેલા તે મહસેન મુનિની અત્યંત (દૃઢ) સ્થિરતાને અવધિજ્ઞાનથી જાણીને અત્યંત પ્રસન્ન થએલા એવા સૌધર્મસભામાં રહેલા ઈન્ડે પિતાના દેને કહ્યું કે-હે દેવ ! પિતાની સ્થિરતાથી મેરુપર્વતને પણ છતતા, સમાધિમાં રહેલા અને નિશ્ચલ ચિત્તવાળા આ સાધુને જુઓ જુઓ! (૯૮૭ થી ૯૯) હું માનું છું કે-પ્રલયકાળે પ્રગટેલા પવનના અતિ આવેગથી ઉછળેલા જળના સમૂહવાળા સમુદ્રો પણ મર્યાદાને મૂકે, કિન્તુ આ મુનિ સવપ્રતિજ્ઞાને નહિ છોડે! (૯૮૭) નિત્ય સ્થિર રૂપવાળી (નિત્ય) પણ વસ્તુઓ કંઈ નિમિત્તને પામીને પિતાની વિશિષ્ટ અવસ્થાને છોડે, પણ આ સાધુ (સ્થિરતાને) ન છોડે! ૯૮૯૮) જેઓ લીલા માત્રમાં કંકરની ગણતરીથી (કંકર માનીને) સર્વ કુળ પર્વતને હથેળીમાં ઉપાડી શકે અને નિમેષ માત્ર કાળમાં સમુદ્રોનું પણ શેષણ કરી શકે, તે અતુલ બળથી શુભતા દેવે પણ, હું માનું છું કે-નિચે દીર્ઘકાળે પણ આ સાધુના મનને લેશ પણ ચલિત કરવા માટે સમર્થ ન થાય. ૯૮૯-૯૦૦) આ (એક) આશ્ચર્ય છે કે આ જગતમાં તેવા પણ કઈ મહા પરાક્રમવાળા (આત્મા) જન્મે છે, કે જેઓના મહિમાથી તિરસ્કૃત ત્રણેય લેક પણ અસારભૂત (મનાય) છે. ૯૦૧) એમ બોલતા ઈન્દ્રના વચનને સત્ય નહિ માનતે, એક મિથ્થાબુદ્ધિ (મિથ્યાત્વી) દેવ રેષપૂર્વક વિચારવા લાગે કે બાળકની જેમ (વિચાર વિના) સત્તાધીશે પણ જેમતેમ બોલે છે. અણુ માત્ર પણ વસ્તુની વાસ્તવિક્તાને વિચાર (તે) કરતા નથી. (૯૦ર-૩) જે એમ ન હોય, તે મહા બળથી યુક્ત એવા દે પણ આ મુનિને ક્ષોભ પમાડવા માટે સમર્થ નથી, એવું અહીં નિઃશંકપણે ઈન્દ્ર કેમ બેલે? (૯૦૪) અથવા આ વિકલ્પથી શું? વયમેવ જઈને હું તે મુનિને ધ્યાનથી ચલિત કર્યું અને ઈન્દ્રના વચનને મિથ્યા કરું. (૯૦૫) (એમ માનીને) તુર્ત જ મનને અને પવનને પણ જીતે તેવી શીવ્ર ગતિથી તે ત્યાંથી નીકળે અને નિમેવ માત્રમાં