Page Text
________________
અશુચિ ભાવનામાં બ્રાહ્મણને પ્રબંધ
४८५ (૮૭૨૬) અને ભૂખે થતાં પ્રતિદિન શ્રેષ્ઠ શેરડીનું યથેચ્છ ભોજન કરતે, શેરડીની છેલથી છેદાયેલા (પાઠાવયણેe) મુખવાળો, (તેથી શેરડીના ભક્ષણથી પડિભો = ) થાકેલે, બીજા ભજનને શોધતે, તે સમુદ્રમાં વહાણ તૂટવાથી ત્યાં આવી ચઢેલા), શેરડીના રસથી પ્રગટેલા સખ્ત રેચ (ઝાડા) વાળા, કેઈ વ્યાપારીની શેરડીની વિઝાને એક સ્થળે નીચે (જમીન ઉપર) પડેલી જોઈને પિંડરૂપ બનેલાં (આ) શેરડીનાં ફળ છે”-એમ માનીને તેને ખાવા લાગે. (૮૭ર૭ થી ર૯) કાળાન્તરે કોઈ પ્રસંગે તે વ્યાપારીની સાથે તેને દર્શન (મિલન) થયું અને સાથે જ રહેવાથી પરસ્પર પ્રીતિ થઈ. (૮૭૩૦) (એકદ) ભજન અવસરે (બ્રાહ્મણે) પૂછયું કે તમે શું ખાઓ છે? પાપારીએ કહ્યું કે–શેરડી ! બ્રાહ્મણે કહ્યું કે–અહીં શેરડીનાં ફળને તું કેમ નથી લેતે? (૮૭૩૧) વ્યાપારીએ કહ્યું કે શેરડીને ફળ થતાં નથી ! બ્રાહ્મણે કહ્યું કે- મારી સાથે) આવ ! કે જેથી તે તૂર્ત જ દેખાડું. (૮૭૩૨) ત્યારે નીચે પડેલી કઠિન બનેલી શેરડીની વિષ્ટાને તેણે તે વ્યાપારીને દેખાડી. તેથી વ્યાપારીએ કહ્યું કે-હા, હા, મહાશ! તું વિમૂઢ થયો છે, આ તે મારી વિષ્ટા છે!એમ સાંભળીને પરમ (વિચિકિત્સાક) સંશયને પામેલા બ્રાહ્મણે કહ્યું કે-હે ભદ્ર! એમ કેમ? તેથી વ્યાપારીએ તેના સિવાય બીજાઓએ પણ સિરાવેલી વિષ્ટાની કઠિનતા, સમાનરૂપ, વગેરે (હેતુ= ) કારણોદ્વારા પ્રતીતિ કરાવી, (૮૭૩૩ થી ૩૫) પછી પરમ શેકને પામેલે બ્રાહ્મણ તેના દેશ તરફ જનારી નાવડીમાં બેસીને પુનઃ પણ પિતાને સ્થાને પહોંચ્યો. (૮૭૩૬) એમ વતુરવરૂપથી અજાણ છે શૌચરૂપી ગ્રહથી અત્યંત ગ્રસિત થએલા આ જન્મમાં પણ એવા પ્રકારના અનર્થોના ભોગી બને છે અને પરલોકમાં પણ અશચિ પ્રત્યે દુર્ગછાથી પ્રગટેલા પાપના વિસ્તારથી અનેક વાર નીચ એનિઓમાં જન્મ વગેરેને પામે છે. (૮૭૩૭–૩૮) તેથી હે ક્ષપક! દેહના અશુચિપણને સર્વ પ્રકારે પણ જાણીને (આત્માની) પરમ પવિત્રતા માટે ધર્મમાં જ ઉદ્યમને કર. (૮૭૩૯)
અન્ય આચાર્યો વળી પ્રસ્તુત અશુચિત્વ ભાવનાને સ્થાને આ રીતે અસુખ ભાવનાને ઉપદેશે છે, તેથી તેને પણ જણાવું છું. (૮૭૪૦) શ્રી જિનેશ્વરના ધર્મને છોડીને, ત્રણ ભુવનમાં પણ બીજુ (સુહં= ) સુખકારક (અથવા શુભ) કૃત્ય કે સ્થાન મૃત્યુલેકમાં કે સ્વર્ગ માં ક્યાંય નથી. (૮૭૪૧) ધર્મ, અર્થ અને કામના ભેદથી ત્રણ પ્રકારનું કાર્ય (જીવન) પ્રિય છે. તેમાં ધર્મ એક જ સુખનું કાર્ય છે, જ્યારે અર્થ અને કામ પુનઃ અસુખકારક છે. (૮૭૪ર) જેમ કે-ધન, વૈરભાવની રાજધાની, પરિશ્રમ, કંકાસ અને શેકરૂપી દુઃખોની ખાણું, પાપારનું સ્થાન અને પાપોની (પાઠાં પસૂઈયા= ) પરમ સૂતિકા (જન્મદાત્રી) છે. (૮૭૪૩) કુળ અને શીલની મર્યાદાને વિડંબનાકારક (તોડાવ. નાર) સ્વજનો સાથે પણ વિરોધકારક, કુગતિનું કાણ અને ઘણા અનર્થોને માર્ગ છે. (૮૭૪૪) કામ (વિષયેચ્છાઓ) પણ ઈચ્છા કરવા માત્રથી પણ લજજાકારી, જુગુસિત, નીરસ અને પરિશ્રમથી સાધ્ય છે. પ્રારંભમાં કંઈક મધુર છતાં અતિ બીભત્સ તે (કામ
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |