Page Text
________________
૪૪૦
શ્રી સંવેગરગશાળા ગ્રંથનો ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર માટે (વાડ) છે. (૭૯૦૯) કારણ કે-અસત્ય બોલવું વગેરેથી બીજાને આકરું દુઃખ થાય છે, માટે તે સર્વનો ત્યાગ એ અહિંસાગુણનું શ્રેષ્ઠ (આહાણ =) સ્થાન-આધાર છે. (૭૯૧૦) હિંસાને વ્યસની રાક્ષસની જેમ જીવોને ઉદ્દેશ કરે છે અને સંબંધીઓ પણ હિંસકમાં વિશ્વાસ કરતા નથી. (૭૯૧૧) હિંસા જીવની અને અજીવની-એમ બે પ્રકારે છે. તેમાં
જીવની હિંસા એકસેઆઠ પ્રકારની અને (ઈયરા= ) અજીવની હિંસા અગીઆર પ્રકારની છે. (૭૯૧૨) (જીવહિંસાના) ગો વડે, કષાય વડે, કરવા, કરાવવા અને અનુમોદના વડે, તથા સંકલ્પ, સમારંભ અને આરંભ વડે (પરસ્પર) ગુણવાથી (૩૪૪૪૩૪૩=૧૦૮) એકસો આઠ ભેદો થાય છે. (૭૯૧૩) તેમાં સંકલ્પ કરે તે સંરંભ, પરિપાત ઉપજાવ તે સમારંભ અને (ઉદવઓ= ) પ્રાણુનાશ કરે તે આરંભ, એવો સર્વવિશુદ્ધ નયને મત છે. (૭૯૧૪ (અજીવહિંસાના) નિક્ષેપ, નિવૃત્તિ યોજના તથા નિસગ એ ચાર મૂળ પ્રકારના ક્રમશઃ ચાર, બે, બે અને ત્રણ ભેદથી કુલ અગીઆર ભેદો થાય છે, (૭૯૧૫) તેમાં ૧-અપ્રમાજના, ૨-દુષ્પમાર્જના, ૩-સહસાત્કાર, અને ૮-અનાગ, એમ નિક્ષેપના ચાર પ્રકારે છે. (વાદાંજાણો જ સુખ૦=) કાયાથી દુષ્ટ વ્યાપાર કરે અને (તેવાં હિંસક):ઉપકરણે બનાવવાં, એ નિવૃત્તિના બે પ્રકારો છે. (૭૯૧૬) ઉપકરણોની સંજના અને ભાત-પાણીની સજના, એમ સંજના પણ બે પ્રકારે છે, તથા (રૂકણિક) દુષ્ટ નીકળેલા (અર્થાત ઉન્માર્ગે જતા) મન, વચન અને કાયા, એ નિસર્ગના ત્રણ ભેદે છે. (૭૯૧૭) જે હિંસાની અવિરતિરૂપ વધને પરિણામ તે હિંસા છે, તે કારણે પ્રમત્તગ તે જ નિત્ય પ્રાણઘાતક હિંસા છે. (૭૯૧૮) બહુલકષાયી થતાં જીવ ને ઘાત કરે છે, (તેથી) જે કષાયોને જીતે છે, તે (તત્વથી) જીવવધને ત્યાગ કરે છે. (૭૦૧૯) લેવામાં, મૂકવામાં, સિરાવવામાં, ઊભા રહેવામાં (કે બેસવામાં), ચાલવામાં અને સૂવામાં-એમ સર્વત્ર અપ્રમત્ત અને દયાળુ જીવમાં નિચે અહિંસા છે. (૭૯૨૦) (તેથી) છકાય જીવોના અનારભી, સમ્યજ્ઞાનમાં પ્રીતિપરાયણ મનવાળા અને સર્વત્ર ઉપયોગમાં તત્પર, એવા જીવમાં નિચે સંપૂર્ણ અહિંસા હોય છે. (૨૧)તે કારણે જ આરંભમાં રક્ત, દોષિત વગેરે પિંડને ભેગવનાર, (ઘરસરણ= ) ઘરવાસના રાગી, શાતા, રસ અને અદ્ધિ ત્રણ ગારવામાં ગૃદ્ધિવાળા, સ્વછંદી, ગામ, કુળ વગેરેમાં મમત્વ કરનારા અને અજ્ઞાની માં ગધેડાના મસ્તકે જેમ શિંગડું ન હોય, તેમ અહિંસા ઘટતી નથી. (૭૯રર૨૩) તેથી જ્ઞાનદાન, દીક્ષા, દુષ્કર તપ, ત્યાગ, સદ્દગુરુની સેવા તથા યોગાભ્યાસ, એ સર્વને પણ સાર (સાધ્ય) એક જ અહિંસા છે. (૭૯૨૪) હિંસકને પરલેકમાં અલ્પાયુષ્ય, અનારોગ્ય, દુર્ભાગ્ય, દુષ્ટ રૂ૫૫ણું (કદુરૂપતા), દરિદ્રતા અને અશુભ વર્ણ–ગંધ-રસ (સ્પર્શ) ને ભેગા થાય છે. (૨૫) તેથી આ લેક-પરલોકમાં દુઃખને નહિ ઈચ્છનાર મુનિએ સદા જીવદયામાં ઉપયોગ કરવો (રાખ) જોઈએ. (૭૨૬) જે કંઈ પણ પ્રશસ્ત સુખ, પ્રભુતા અને જે સ્વભાવે સુંદર આરોગ્ય, સૌભાગ્ય વગેરે (મળે છે), તે તે સર્વ અહિંસાનું ફળ છે. (૯૨૭)
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |