Page Text
________________
૪૧૦
શ્રી સંવેગરંગશાળા ગ્રન્થનો ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર ચોથું (અર્થાત્ યુવાનને જે દર્શન આપતી નથી, તેને વેષ મિથ્યા છે.) (૭૩૭૨ થી ૭૪) ઈત્યાદિ વેષકથા. સ્ત્રીકથા સમાપ્ત,
ર. ભક્તકથા-આ ચાર પ્રકારની છે. (૧) આવા પકથા. (૨) નિર્વાપકથા, (૩) આરંભકથા, અને (૪) નિષ્ઠાનકથા. (૭૩૭૫) એમાં આવા૫કથા એટલે રસોઈમાં અમુક આટલા પ્રમાણમાં (વનસ્પતિનાં) શાક વગેરે હતાં અને આટલા પ્રમાણમાં ઘી વગેરે (અમુક) રસોને પ્રાગ હતો. (૭૩૭૬) ઈત્યાદિ આવા પકથા છે. નિવપકથા (તેને) કહેવાય છે કે-તે ભેજનમાં આટલા પ્રકારનાં (કઠોળ વગેરે) વ્યંજને તથા આટલા પ્રકારનાં પકવાન હતાં. (૭૩૭૭) ઈત્યાદિ નિવપકથા છે. હવે આરંભકથા એટલે તે ભેજનમાં આટલા (અમુક) પ્રમાણમાં જળચર, સ્થળચર અને ખેચર અને પ્રગટ ઉપયોગ થાય છે. (૭૩૭૮) ઈત્યાદિ આરંભકથા. પુનઃ આને નિષ્ઠાનકથા કહે છે કેતે ભોજનમાં એક સો, પાંચ સો, હજાર કે વધારે શું? લાખ વગેરેને પણ ઉપયોગ (ખર્ચ) થાય છે. (૭૩૭૯) ઈત્યાદિ નિષ્ઠાનકથા. આ ભક્તકથા કહી.
૩. દેશકથા-આ પણ ચાર પ્રકારની છે. ૧-છંદસ્થા, ૨-વિધિ કથા, ૩વિકલ્પકથા, તથા ૪-નેપચ્યકથા. તેમાં મગધ વગેરે દેશે જાણવા. છંદ એટલે ભોગ્યાગ્યને વિવેક). જેમ કે-લાદેશના લોકેને મામાની પુત્રી પણ નિચે ભેગ્ય છે અને ગોલ વગેરે દેશોના લોકોને તે વ્હન (હેવાથી) નિચે અગ્ય જ છે. (૭૩૮૦૮૧) અથવા ઔદિચ્યોને માતાની શક્ય જેમ ભાગ્ય છે, તેમ બીજાઓને તે માતાતુલ્ય (હાવાથી) ગમ્ય નથી. આ છંદકથા છે. (૭૩૮૨) તેમાં (પ્રથમ) જે દેશમાં જે ભગવાય (કે ન ભેગવાય), તે તે દેશને વિધિ ગણાય અને તેની કથા તે દેશવિધિકથા જાણવી. (૭૩૮૩) અથવા વિવાહ, ભજન, ભાજન અને (મણિવએ પાઠાં રચાયે= ) મણિ એટલે રત્ન, મેતી વગેરેના સમૂહની (પસાહણું= ) સંભાળ રક્ષા, કે (પસાહણs) અલંકાર, આભરણે, અથવા (પાઠાં. મણિભૂપસાહણુE) ભૂમિમાં મણિ (વગેરે) જડવા, વગેરેની રચનાને જે વિધિ, તેની કથા તે અહીં વિધિસ્થા જાણવી. ઈત્યાદિ વિધિકથા કહી. (૭૩૮૪) હવે વિકલપસ્થાને કહે છે. તેમાં વિકલ્પ એટલે (સાસ= ) શસ્યની (ધાન્યની) નિષ્પત્તિ તથા કિલે, કુ, નીક, નદીને રેલગર) પ્રવાડ, ડાંગરનું
પણ વગેરે કરવું, તથા ઘર-દેવળનો વિભાગ, ગામ, નગર વગેરેની સ્થાપના (કરવી), એ વગેરે વિકલ્પ જાણો. તેની કથા તે અહીં વિકલપકથા છે. (૭૩૮૫-૮૬) હવે (નેપથ્યકથામાં) સ્ત્રી-પુરુષના (વિવિધ) વેષને નેપથ્ય કહે છે. તે સ્વાભાવિક અને ભૂષા (ભા) માટે કરેલે, એમ ભેદથી બે પ્રકાર છે. તેની પ્રશંસા કે નિંદા કરવી, તે નેપથ્યકથા છે. એ પ્રમાણે ચાર પ્રકારની દશકથા જાણવી. હવે રાજકથા કહેવાય છે. (૭૩૮૭-૮૮)
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |