________________
કલહુ વિષે હરિષણના પ્રબંધ ચાલુ
૩૪૭
22
૮૩) અત્યંત કલહખાર અને મહા પિશાચની જેમ ઉદ્વેગકારી તે ક્રમશઃ દેષાથી અને શરીરથી વૃદ્ધિને પામ્યા. (૬૧૮૪) પછી વસતાત્સવ આવતાં (પાણ=) મદિરાપાન અને ( પણચણુ= ) નાચમાં પરાયણ એવા સ્વજને માંથી (ભંડન=) કલહ કરતા તેને કાઢી મૂકયા. (૬૧૮૫) તેથી અત્ય'ત ખેઠને પામેલે તે (તેએની ) નજીકમાં રહીને વિવિધ શ્રેષ્ઠ ક્રીડાએથી રમતા સ્વજનને જેટલામાં જોઇ રહ્યો છે, તેટલામાં મસી અને મેઘ જેવે કાળા તથા હાથીની સૂંઢ જેવા (સ્થૂળ) સપ` તે પ્રદેશમાં આવ્યે અને લેકેએ મળીને તેને મારી નાખ્યા. (૬૧૮૬-૮૭) તે પછી ક્ષણ માત્ર જતાં તે જ રીતે (અથવા તેવેા જ ) ખીજો સ` આવ્યે. પર’તુ તે ‘ઝેરહિત છે’–એમ માની કોઇએ પણ તેને ન માર્યાં. (૬૧૮૮) એ જોઇને મળે વિચાયું કે-નિચે “ સ જીવા પેાતાના દેષ અને ગુને ઉચિત અશુભ-શુભ ફળને પામે છે, તેથી સરળ ( ભદ્રિક ) થવુ' જોઇએ. ભદ્રિક કલ્યાણને પામે છે. ( જ્યાં ) ઝેરી સર્પ હણાયા ત્યાં ઝેરરહિત મુક્ત થયા, ” (૬૧૮૯-૯૦) દોષ સેવનારા પેાતાના સ્વજનાથી પશુ પરાભવ પામે છે, તેમાં શું આશ્ચર્ય છે ? · તેથી હજુ પણ દેાષાને તજીને ગુણાને પ્રગટ કરુ.’ (૬૧૯૧) એમ વિચારતા સાધુની પાસે ધને સાંભળીને સંસારવાસથી અતિ ઉદ્વેગ પામેલા તે માતગ મહામુનિ થયા. (૬૧૯૨) બે, ત્રણ, ચાર, પાંચ અને પંદર ઉપવાસ વગેરે વિવિધ તપમાં રક્ત તે મહાત્મા વિચરતા વારાગુસી નગરીમાં ગયા (૬૧૯૩) અને ત્યાં તિંદુક નામના ઉદ્યાનમાં ગંડીતિ...દુક યક્ષના મંદિરમાં રહ્યો. તે યક્ષ તેની ભક્તિપૂર્વક સેવા કરે છે. (૬૧૯૪) અન્ય પ્રસંગે ખીજા ઉદ્યાનમાં રહેતા યક્ષે આવીને ગંડીતિ...દુક યક્ષને એમ કહ્યું કે-હે ભાઈ ! તુ' કેમ દેખાતો નથી ? તેણે કહ્યું કે--સઘળા ગુણાના આધાર એવા આ મુનિવરની નિત્ય સ્તુતિ (સેવા) કરતો રહું (કાળ પસાર કરુ) છું. (૬૧૯૫-૯૬) મુનિની ચર્ચાને જોઇને પ્રસન્ન થયેલા તેણે પણ તિંદુકને કહ્યું કે-ઢે મિત્ર ! તું જ કૃતાર્થ છે, જેના વનમાં આ મુનિ રહ્યા છે. (૬૧૯૭) મારા ઉદ્યાનમાં પણ્ મુનિએ રહે છે, તેથી એક ક્ષણ (એક વાર) તુ આવ ! (આપણે) સાથે જઇને તેઓને પણ વાઢીએ, તે પછી અને ગયા (૬૧૯૮) અને તેઓએ પ્રમાદથી કેઈ રીતે વિકથા કરવામાં રક્ત મુનિએને જોયા. તેથી તે માત્ર ગમુનિમાં તે યક્ષ્ા (ગાઢય=) ગાઢ−ઢ અનુરાગી થયા. (૬૧૯૯) પછી નિત્યમેવ તે મહામુનિને ભાવથી વદન કરતા, પાપરહિત થએલા તે યક્ષના દિવસે। અત્યંત સુખમાં પસાર થાય છે. (૬૨૦૦) એક પ્રસંગે કોશલ દેશના રાજાની, હાથમાં ઉપાડેલા બહુવિધ ફળ-ફૂલના (પડલ=) કરડિયાવાળા નાકરાની સાથે આવેલી ભદ્રા નામની પુત્રીએ પરમ ભક્તિથી યક્ષની પ્રતિમાને પૂજી અને તેને પૂજીને પ્રદક્ષિણા દેતી તેણીએ મલમલન શરીરવાળા, વિકરાળ કાળા વણુ વાળા, લાવણ્યરહિત અને તપથી સૂકાયેલા કાઉસ્સગ્ગમાં રહેલા માતંગ મુનિને જોયા. (૬૨૦૧ થી ૩) તે તે મૂઢતાથી શૂ'કી અને મુનિનિંદા કરવાથી તૃ કાપેલા યક્ષે તેના શરીરમાં પ્રવેશ કર્યાં. (૨૦૪) વારવાર અનુચિત અપલાપ કરતી તેને મુશ્કેલીએ રાજભવનમાં લઈ ગયા અને અત્યંત ખિન્ન ચિત્તવાળા રાજાએ પણ ઘણાં મ`ત્ર