________________
આલેાચનાવિધાનદ્વાર
૧૮૧
સ્થિર થાય છે અને તેથી ઘીથી સિ'ચેલા અગ્નિની જેમ પરમ નિર્વાણુને (તેજને અથવા પવિત્રતાને) પામે છે. (૫૦૦૩) માયાથી કિલષ્ટ ચિત્તવાળે। બહુ પ્રમાદી જીવ પાપકર્માંના (કાર્યના ) કારણભૂત, એવાં ઘણાં કિલષ્ટ કમેŕને જ આધે છે, (૫૦૦૪) અને અહીં (તે) અતિ ક્રુર કર્મોને ભેગવતાં જે પરિણામ (અધ્યવસાયેા થાય,) તે પ્રાયઃ સ`કલેશકારક પાપક'નું કારણ મને છે. એમ (કિલષ્ટ ચિત્તથી પાપકમેનેિા મધ અને તેને ભેગવતાં કિલષ્ટ ચિત્ત, તેમાંથી પુનઃ પાપકમના અધ, એ રીતે પરસ્પર કાર્ય-કારણરૂપે) સંસારની વૃદ્ધિ અને તે વધવાથી અનેક પ્રકારનાં દુ:ખેા પ્રગટે છે. એમ માયા જ સવ સ’કલેશેાનું (દુઃખેાનું) મૂળ માનવું તે ચેાગ્ય છે. (૫૦૦૫-૬) તે માયાના ઉન્મૂલનથી આવ પ્રગટે તે કારણે અને જીવની શુદ્ધિ માટે, એમ ( એ કારણે ) આલેચના આપવી જોઈ એ. (૫૦૦૭)
૬. દુષ્કરક્રિયા-આ (આલેાચના આપવી તે ) દુષ્કર છે, કારણ કે-કમ ના દે ખથી જીવ પ્રમાદથી દેખાતું સેવન સુખપૂર્વક કરે છે અને યથાસ્થિત આલેાચના આપતા (તેને) દુઃખ થાય છે. ( માટે) કના દેષથી અનેક સેંકડા ( હજારા ) ભવથી વારવાર સેવેલા મહા ખલવાન્ એવા લજ્જા, અભિમાન વગેરેને અવગણીને ( પણ ) જેએ આલેચના કરે છે, તેએ લેકમાં દુષ્કરકારક છે. (૫૦૦૮-૯) જેએ એ રીતે સમ્યક્ આલેાચના કરે છે, તે મહાત્માએ જ સેકડા ભવાના દુઃખાનેા નાશ કરનારી નિષ્કલંક (શુદ્ધ) આરાધનાને પણ પામે છે. (૧૦૧૦)
૭. વિનય-સમ્યગ્ આલેચના આપવાથી શ્રી તી કરેાની આજ્ઞાનુ' પાલન (આજ્ઞાને વિનય ) થાય છે, ગુરૂએને વિનય થાય છે અને જ્ઞાનાદિ ( સફળ થવાથી તે ) ગુણ્ણાના ( પણ ) વિનય થાય છે. (પ૦૧૧) કહ્યું છે કે-વિનય એ શાસનનું મૂળ છે, માટે ( સંયત ) વિનીત હૈાય. “ વિનયરહિતને ધર્માં કયાંથી અને તપ પણ કયાંથી ? (૫૦૧૨) કારણ (કહ્યું છે) કે–ચાતુરંત સંસારથી મુક્તિ માટે આઠ પ્રકારના કને (વિનયતિ) દૂર કરે છે, તેથી સંસારમુક્ત શ્રી અરિહતા તેને વિનય કહે છે. (૨૦૧૩) ૮. નિઃશલ્યતા-આલેાચના આપીને જ ( જઈસત્થા=) સાધુએ નિયમા શલ્યરહિત થાય, અન્યથા ન જ થાય, તે કારણે તેનેા ( આલેચનાના) ગુણ નિઃશલ્યતા છે. (૫૦૧૪) શલ્યવાળેા નિશ્ચે શુદ્ધ થતા નથી, કારણ કે ધૃતરજવાળાના (વીતરાગના) શાસનમાં કહ્યું છે કેસ શલ્યાને ઉદ્ધાર કરનારા જ જીવ કલેશેાનેા નાશ કરી નેશુદ્ધ થાય છે. (૫૦૧૫) તેથી ગારવરહિત આત્માએ નવા નવા જન્મેરૂપ વેલડીના મૂળભૂત મિથ્યાદ નશલ્યને, માયાશલ્યને અને નિયાણુશલ્યને મૂળમાંથી ઉખેડે છે, (પ૦૧૬) જેમ ભારવાહક (મજુર) ભારને ઉતારીને ( અતિ હલકેા થાય ), તેમ ગુરૂ પાસે (દુષ્કૃત્યેાની ) આલેાચના અને નિદા કરીને સ શલ્યાને નાશ કરનાર સાધુ (કમ ના ભાર ઉતારીને ) અતિ હલકા થાય છે. (૫૦૧૭) ( એમ માલેાચનાના આઠ ગુણેનું પાંચમું દ્વાર જાણવું.)
૩૬