Page Text
________________
ક્ષમાપના ન કરવા અંગે નયશીલસૂરિને પ્રબંધ
ર૩,
ભમતો તે તે જ સાધુઓની સ્વાધ્યાય-ધ્યાન કરવાની ભૂમિમાં આવીને રહો. (૪ર૩) તે વેળા સ્વાધ્યાય કરવાની ઈચ્છાથી તે શિષ્ય ચાલે, ત્યારે અપશુકન થવાથી સ્થવિરોએ તેને રોક. (૪ર૯૪) એક ક્ષણ રોકાઈને જ્યારે તે ફરી ચાલે, ત્યારે પણ પુનઃ તે જ અપશુકન થયો. તે વખતે સ્થવિરેએ વિચાર્યું કે આ વિષયમાં કંઈ પણ કારણ હોવું જોઈએ, માટે (સાથે) અમે પણ જઈએ, એમ માનીને તેની સાથે જ (સ્થવિરે પણ) સ્વાધ્યાયભૂમિએ ગયા. (૨૯૫-૯૬) પછી સ્થવિરેની વચ્ચે (રહેલા) તે શિષ્યને જોઈને, પૂર્વભવના આકરા મત્સરને વશ તે સાપને ભયંકર કેપ પ્રગટ. (૪ર૭) ત્યારે પ્રચંડ ફણને ચઢાવીને રાતી નજરને (હક) ફેંકવાથી, આકાશને પણ પાટલ જેવું (રાતું) કરતા અને અતિ પહોળા મુખવાળે તે સર્પ તે શિષ્ય તરફ દેડ. (૪ર૯૮) બીજા મુનિઓને છેડીને તેજ શિષ્ય તરફ અતિ વેગથી જતા તે સાપને સ્થવિરેએ મુશીબતે પણ તૂર્ત રોક (૪૨૯) અને તેઓએ માન્યું કે-જે આવું વૈર ધારણ કરે છે, તે આ નિચે કે ઈપણ સાધુતાને ભંજક અને સાધુને પ્રત્યનિક છે. (૩૦૦) તે પછી એક પ્રસંગે ત્યાં કેવળી ભગવંત આવ્યા અને સ્થવિરેએ (યત્ન) વિનયપૂર્વક તેમને આ વૃત્તાંતને પૂછશે (૪૩૦૧) તેથી કેવળીભગવાને પૂર્વે કહ્યો તે નયશીલસૂરિને તેને પ્રત્યે પ્રષિવાળે સર્વ વૃત્તાન્ત મૂળથી જ તેઓને જણાવ્યું. (૪૩ર૦) એ પ્રમાણે સાંભળીને વૈરાગ્ય પ્રગટેલી બુદ્ધિવાળા મુનિઓ બેલ્યા કે-અહો! પ્રàષનું દુષ્ટ પરિણામ ભયંકર છે, કારણ કેતેવા શ્રુતજ્ઞાનરૂપી ગુણની ખાણ પણ, બુદ્ધિમાન ૫ણ અને કર્તવ્યના જાણ પણ મહાનુભાવ સૂરિ (કેષથી) ભયંકર સર્ષ થયા. (૪૩૩-૪) (પછી પૂછયું કે-) હે ભગવંતતેને હવે વૈરને ઉપશમ કેવી રીતે થાય ? કેવલીભગવંતે કહ્યું કે તેની સમીપે જઈને પૂર્વભવના વૈરનું સ્વરૂપ તેને જણાવે અને વારંવાર ક્ષમાપના કરે. એમ કરવાથી જાતિસ્મરણને પામેલે તે બોધ પામશે. (૪૩૦૫-૬) અને પ્રગટેલી ધર્મભાવનાવાળો તે મત્સરને તજીને અને અનશન કરીને, પુનઃ પણ તે કાળને ઉચિત સદુધર્મની કરણીને આરાધશે. (૪૩૦૭) તેથી સ્થવિરેએ સપને ઉદ્દેશીને તે જ રીતે ક્ષમાપનાદિ સર્વ કર્યું અને તે સર્ષ અનશન વગેરે ક્રિયા કરીને મરીને દેવ થશે. (૪૩૦૮) એમ વૈરની પર પરાને ઉપશમાવવા માટે અનશન સમયે શિષ્યસમુદાયને (કરેલી) સવિશેષ ક્ષમાપના શુભ ફળવાળી બને છે. (૪૩૦૯) વળી ખમાવનારને આ ભવમાં નિઃશલ્યપણું, વિનયનું પ્રગટીકરણ, ( ગેર) સમ્યગ્દર્શનાદિ ગણે, કમની લઘુતા, એકત્વ (ભાવના) અને રાગરૂપી બંધનનો ત્યાગ, એ ગુણે થાય છે (૪૩૧૦) એમ ગુણરૂપી રન માટે રહણું ચળની ભૂમિતુલ્ય અને મરણની સામે યુદ્ધમાં જયપતાકાની પ્રાપ્તિ કરાવવામાં સફળ હેતુભૂત, એવી સગરંગશાળા નામની આરાધનાના દશ પિટાદ્વારવાળા ગણસંક્રમ નામના બીજા દ્વારનું ક્ષમાપના નામનું બીજું પિટાદ્વાર કહ્યું. (૪૩૧૧-૧૨)
૩, અનુશાસ્તિદ્વાર-હવે શાસ્ત્રવિધિ પ્રમાણે મુનિઓને ખામણાં કરવા છતાં પણ
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |