________________
૧૮૯
ત્યાગ વિષે સહસ્રમલ્લના પ્રબંધ
.
તે) દ્રવ્યને ત્યાગ કર્યાં જ હાય, (૩૩૮૨) તે પણ (વિશિષ્ટ આરાધના કરતાં હવે) શરીર, પરિવાર, ઉપધિ વગેરે (ીિજા પણ) ઘણાં દ્રબ્યાને તેમાં રાગ નહિ કરવારૂપે વિશેષતયા તજવાં જોઈ એ. (૩૩૮૩) તથા ક્ષેત્રથી પણ જો પહેલાં નગર, આકર, ઘર વગેરે ત્યજ્યુ' હાય, તે પણ (આ પ્રસંગે) ઈષ્ટસ્થાનમાં પણ તેણે મૂર્છાને તજવી જોઈ એ (૩૩૮૪) (કાળમાં) શરદઋતુ વગેરે તે તે કાળમાં પણ બુદ્ધિને રાગખદ્ધ ( આસક્ત ) નહિ કરવી અને એ રીતે જ ભાવમાં પણ · અપ્રશસ્ત ભાવામાં રાગ ન કરવા ' વગેરે જાણવુ. (૩૩૮૫) એમ મુક્તિની ગવેષણા કરતા અને વિશુદ્ધ લેશ્યાવાળે મુનિ પણ માત્ર સયમનાં સાધન સિવાયની ખીજી સઘળી ઉપધિને તજે. (૩૩૮૬) તથા ઉત્સગ માગ ને ઈચ્છતા (મુનિ) અલ્પ પરિકમ અને બહુ પરિક વાળા-એ બંને પ્રકારની શય્યા, સંથારો વગેરેના ત્યાગ કરે. (૩૩૮૭) વળી જે સાધુએ પાંચ પ્રકારની શુદ્ધિને અને પાંચ પ્રકારના વિવેકને પામ્યા વિના મુક્તિને ઇચ્છે છે, તે નિશ્ચે સમાધિને પામતા નથી. (૩૩૮૮) (તેમાં) આલેચનાની, શય્યાની, ઉપધિની, આહાર-પાણીની અને વૈય.વચ્ચકારકોની–એમ શુદ્ધિ પાંચ પ્રકારની કહી છે.(૩૩૮૯) અથવા દનની, જ્ઞાનની અને ચારિત્રની શુદ્ધિ તથા વિનયની અને અવશ્યકની શુદ્ધિ-એ
પ
પાંચ પ્રકારે શુદ્ધિ થાય છે. (૩૩૯૦) અને વિવેક ઈન્દ્રિયાન, કષાયાને, ઉપધિના, આહાર-પાણીને અને શરીરને–એ પાંચ પ્રકારના દ્રવ્યથી અને ભાવથી–એમ એ પ્રકારે કહ્યો છે. (૩૩૯૧) અથવા ૧. શરીરને, ર. શય્યાના, ૩. સ`થારા સહિત ઉપધિના, ૪. આહારપાણીના અને ૫. વૈયાવચ્ચકારકના–એમ પણ પાંચ પ્રકારને વિવેક ( અર્થાત્ ત્યાગ ) જાણવા. (૩૩૯૨) એ રીતે એ સર્વાંના ત્યાગ કરનારા ઉત્તમ મુનિ સહસ્રમદ્યની જેમ મરકાળે પણ લીલા માત્રમાં સહસા વિજયપતાકાને પામે છે. (૩૩૯૩) તે આ પ્રમાણે
ત્યાગ વિષે સહસ્રમલનેા પ્રબધ-શ'ખપુર નગરમાં ન્યાય, સત્ય, શૌય વગેરે ગુણરૂપી રત્નોને રત્નાકર એવા કનકકેતુ નામે રાજા હતા. (૩૩૯૪) તેને સેવા કરવામાં કુશળ, ગુણાનુરાગી અને પરમ ભક્તિવાળા વીરસેન નામના એક સેવક હતા. (૩૩૯૫) તેના વિનય, પરાક્રમ વગેરે ગુણાથી પ્રસન્ન થયેલા રાજાએ એક સા ગામની આજીવિકા આપવા (કહ્યુ) છતાં તે ઈચ્છતા નથી. (૩૩૯૬) પછી એક અવસરે કિલ્લાના બળથી ગર્વિત; ચારેના અધિપતિ, એવા પેાતાના દેશના સીમાડે રહેલા (જેની ચારેય માનુ એક ચેાજનમાં કોઈ ગામ ન હોય તે ) મબના માલિક કાલસેન પક્ષિપતિને પેાતાના દેશનું હરણુ કરતા જાણીને, અત્યંત ક્રોધાતુર થયેલા અને 'ચી ચઢાવેલી બ્રૂકૂટીથી ભય’કર મુખ વાળા રાજાએ કહ્યું કે-હ. હા ! મોટા સામંતે ! હે મંત્રીએ! સેનાપતિએ ! અને શ્રેષ્ઠ સુભટો ! શું તમારામાં કેઇ કાલસેનને જીતવા સમ છે ? (૩૩૯૭થી ૯૯) પછી જ્યારે એમ કહેવા છતાં સામંત વગેરે કંઈ પણ બાલ્યા નહિ, ત્યારે વીરસેને ‘ હે દેવ ! હું સમ છું ’–એમ કહ્યું. (૩૪૦૦) ત્યારે રાજાએ વિલાસી, ચમકતી, (S=) સુદર પાંપણાવાળી અને વિકાસી કુમુદના જેવી શેભતી, એવી (પ્રસન્ન) દૃષ્ટિથી સદ્ભાવપૂર્વક