Page Text
________________
૧૦૮
શ્રી સંવેગરંગશાળા ગ્રંથનો ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર પહેલું કર, કે જેથી તું પરમ શાન્તિને પામે. (૧૯૦૬) હે મન ! મદોન્મત્ત હાથીની જેમ તું તેમ કર કે–સ્વાધ્યાયના બળે જેમ મારી સંસારરૂપી અટવીનાં મૂળભૂત કમૅરૂપી અટવી ભાગે અને તે ભાંગતાં જ ભવ-વનનાં તાજાં પતુલ્ય મારા રાગાદિ કરમાતાં જ પંખીઓતુલ્ય મારા કર્મો ઉડીને કયાંય જતાં રહે અને તેનાં પુષ્પ જેવાં મારાં જન્મ, જરા, મરણ સર્વથા નાશ પામે તથા તેનાં ફળતુલ્ય મારાં દુઃખો પણ શીધ્ર ક્ષીણ થાય ! (૧૯૦૭ થી ૯) હે મન ! જે તું દુઃખરૂપી ફળને આપનારી, કમરૂપી પાણીના સિંચનથી વધતી એવી સંસારરૂપી ગાઢ વેલડીને ધ્યાનરૂપી અગ્નિથી બાળે, તે તે ઉગે નહિ. (૧૯૧૦) જે તું લક્ષમીથી મદ ન કરે, રાગાદિ (અંતરંગ શત્રુઓ)ને પણ વશવત ન થાય, સ્ત્રીઓથી આકર્ષિત ન થાય, જે વિષયેથી ચંચલ (લેલપી) ન થાય, સંતેષને છેડે નહિ, ઈચ્છાઓને ભેટે (આદર આપે) નહિ અને પાપને વિચાર (પક્ષ) કરે નહિ, તે હે ચિત્ત! તને જ મારે નમસ્કાર થાઓ. (તું જ મારું વંદનીય છે.) (૧૧૧૧૨) તથા હે મન ! જે તું આસક્તિના ત્યાગથી રાગને, અપ્રીતિના ત્યાગથી શ્રેષને, સજ્ઞાનથી મેહને, ક્ષમાથી ક્રોધને, મૃદુતા પ્રગટાવવા દ્વારા માનને, સરળતાથી માયાને અને સંતેષગુણથી લોભને જીતે, વળી જે તું નિત્ય બલાત્કારે પણ ઈન્દ્રિયેના સમૂહને સંતોષવશ (સંતુષ્ટ) કરે, જો જીવ સાથે પ્રીતિ(મૈત્રી)કરવા માટે અપ્રીતિને કાપે અસંયમમાં અરતિને અને સંયમમાં રતિને કરે, જે સંસારથી જ ભય પામે, પાપની જ દુર્ગછા (ધૃણા) કરે, જે વસ્તુરવરૂપને વિચારીને હર્ષ-શોકાદિ ન કરે, તથા જે વચનને ઉચ્ચારવામાં નિત્ય સત્યને જ વિચારે, જે નિત્ય શ્રી જિનેશ્વરદેવમાં ભક્તિ અને તેઓના પ્રવચનમાં (આગમમાં) રાગ-આદર કરે, તથા ધર્મગુણેની યથાશકિત સમ્યફ આસક્તિ કરે, કાળને અનુરૂપ (સમયાનુસાર) સુંદર ક્રિયામાં તત્પર એવા ઉત્તમ સાધુઓનું બહુમાન કરે, દીન-દુઃખીઆઓ પ્રત્યે કરુણા કરે અને જે પાપીઓની ઉપેક્ષા કરે, તે હે મન! બીજી નિષ્ફળ ક્રિયાઓના વિસ્તારનું (વધારવાનું) મારે કઈ પ્રજન નથી, તારા પ્રસાદથી મારે મુક્તિ હથેળીમાં જ છે. (૧૯૧૩ થી ૨૦) હે મન ! જેમ નિઃશ્વાસના પવનથી નિર્મળ પણ દર્પણ શીઘ મલિન થાય છે, જેમ અતિ બહેળા ધૂમાડાથી અગ્નિની શિખા કાળી થાય છે, જેમ ઉડતી રેતીના સમૂહથી ચંદ્ર પણ ઢંકાઈ (નિસ્તેજ બની) જાય છે, તેમ તું ઉજવળ છતાં કુવાસનાથી મલિન થઈશ. (
૧૨૧-૨૨) તે (આજસુધી) આત્માને પિતાને) નિયમમાં (કાબૂમાં) લઈને રાગ-દ્વેષાદિને નિગ્રહ ન કર્યો, શુભ ધ્યાનરૂપી અગ્નિથી કમરૂપ ઈન્શનના વિસ્તારને ન બાળે, વિષયમાંથી ખેંચીને ઈન્દ્રિયેના સમૂહને (સt=) ન્યાયમાં (ધર્મમાં)
જોડે, તે હે ચિત્ત! શું તને મુક્તિના સુખની ઈચ્છા પણ નથી? (૧૯૨૩-૨૪) મન! હાથીઓને શણગારવાના નથી, ઘોડાઓની કતારને પલાણવાની નથી, આત્માને પ્રયાસ કરવાનું નથી, તલવાર પણે વાપરવાની નથી, કિ તું શુભધ્યાનથી જ રાગાદિ (અંતરંગ) શત્રુઓને હણવાના છે, છતાં તે તેઓને પરાભવ કેમ સંહન કરે છે ?
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |