Page Text
________________
સમાધિના મહિમા ઉપર મિરાજિષના પ્રબંધ
૩૭
માત્ર સમાધિજન્ય સુખની પ્રાપ્તિથી પણ તે પૂર્ણ સંતુષ્ટ હાય છે. (૧૭૦૯) વળી મધૃત્વ વિનાના જે ઉત્તમ સયમથી શ્રેષ્ઠ સમાધિમાં લીન છે, તેએ સર્વ પાપસ્થાનોથી મુક્ત છે. તેઓનું મન મિત્રા, સ્વજનો, ધન વગેરેનો વિનાશ (નજરે ) જેવા છતાં પણ નિશ્ચે પર્યંતની જેમ થાડુ' પણ ક્ષેાભને પામતું નથી. આ વિષયમાં સુસમાધિના નિધાન ભગવંત નમિરાજષિ દૃષ્ટાન્તભૂત છે. (૧૭૧૦-૧૧) તે આ પ્રમાણે :
નમિરાજષિના પ્રબ ધ –પવ તા, નગરો, ખાણા, શ્રેષ્ઠ શહેરો અને ધન-ધાન્યથી સમૃદ્ધ એવાં ગામેથી રમણીય વિદેહા નામના દેશમાં મિથિલા નગરી છે. (૧૭૧૨) ન્યાય, વિનય, સત્ય, શૌય, સત્ત્વ વગેરે વિશિષ્ટ ગુણાથી શેાભતા એવા જેનો યશ જગતમાં ફેલાયેલા છે, તેવા નિમ નામે રાજા તે દેશનું પાલન કરે છે. (૧૭૧૩) તે રાજાના રાજ્યમાં ખડન અને કરપીડણુ છે, પણ તે તરુણી સ્ત્રીએના એપુટને તથા સ્તનાને જ છે ( ખીજાને નથી ). (૧૯૧૪) વળી ગુણુને ખાધ કરીને વૃદ્ધિ કરવાનું વ્યાકરણામાં જ સભળાય છે (અર્થાત્ કોઇ અન્યાયથી ધન કે સુખને મેળવતુ' નથી ) અને વિરેાધ તથા ઉત્પ્રેક્ષા પણ ઉત્તમ કવિઓનાં કાવ્યામાં (અલંકારરૂપે) જ છે. ત્યાંની પ્રજામાં વિશેષ કે ઉપેક્ષા નથી. (૧૦૧૫) એવા (વિવિધ) ગુણવાળા અને અતિ મહિમાથી શત્રુઓનો નાશ કરનાર, તે રાજા ઈન્દ્રની જેમ વિષયાને ભાગવતા કાળ પસાર કરે છે. (૧૭૧૬) કાઈ એક અવસરે તે રાજાને વેદનીય( કમના )વશ પ્રલયકાળના અગ્નિસરખા મહાભયંકર દાહજ્વર થયા. (૧૭૧૭) અને તે રાગથી તે મહાત્મા વજ્રના અગ્નિની ભરસાડમાં પચા હોય તેમ શરીરથી પીડાતા ઉછળવા આળોટવા અને ઊંડા શ્વાસ મૂકવા લાગ્યા. (૧૭૧૮) ઉત્તમ વૈદ્યોને ખેલાવ્યા, તેઓએ ઔષધના પ્રયાગો કર્યાં, પણ ઉકળાટ લેશ માત્ર પણ શાન્ત ન થયા. (૧૯૧૯) લેાકમાં પ્રસિધ્ધિને પામેલા ખીજા મત્ર-તંત્રાદિના જાણકારોને પણ લાવ્યા, તેઓ પણ તે રાગમાં (અસાષિતાf=) નિષ્ફળ થઈને પાછા ગયા. (૧૭૨૦) દાહથી અત્યંત પીડાતા તેને પ્રતિક્ષણ માત્ર ચંદનરસથી અને જળથી ભીંજાએલાં ઠંડાં કમળનાં નાળથી થોડો આધાર ( આરામ ) મળતા હોવાથી, પતિના દુ:ખે દુ:ખી થયેલી રાણીએ તે નિમિત્તે એક સાથે સતત ચંદનનુ' માલિસ કરવા લાગી, ત્યારે તેમની હાલતી કોમળ ભુજાઓમાં પરસ્પર અથડાતાં સુવર્ણનાં કંકણાથી પ્રગટેલેા, અન્ય અવાજને દાખી દેતા રણઝણાટનો અવાજ સર્વત્ર ફેલાયા. (૧૭૨૧ થી ૨૩) તે સાંભળીને (દુ:ખ થવાથી ) રાજાએ કહ્યુ, અહા ! આ અત્યંત અશાન્તકારી અવાજ કયાંથી પ્રગટીને ફેલાઇ રહ્યો છે ? (૧૭૨૪) સેવકાએ કહ્યું, હે દેવ! આ અવાજ ચ'દનને ઘસતી રાણીએનાં સુવર્ણનાં કંકણેામાંથી પ્રગટે છે. (૧૭૨૫) પછી રાજાના શબ્દ સાંભળીને રાણીઓએ ભુજારૂપી વેલડીએ ઉપરથી એક એક કંકણુ રાખીને બાકીનાં કંકણે ઊતારી નાંખ્યાં. (૧૭૨૬) ક્ષણવાર પછી પુનઃ રાજાએ પુછ્યુ, અરે! તે સુવર્ણનાં કાંકણાનો અવાજ હવે કેમ સંભળાતા નથી ? (૧૭૨૭) મનુષ્યએ કહ્યું, સ્વામિન્ ! માત્ર એક એક કકણુ હાવાથી
૧૩
-:
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |