________________
- સ્વાનુભૂતિ
કર (૬) રાગથી ભિન્ન પડેલું, અંતરમાં વાળેલું અંતર્મુખાકાર જ્ઞાન તે લક્ષણ (શુદ્ધ
જ્ઞાનની પર્યાય), લક્ષ્ય જે અનાદિ અનંત એકરૂપ જ્ઞાયક ભાવપરમપારિણામિકભાવ કારણ પરમાત્મા-લક્ષણ એ લક્ષ્યથી ભિન્ન નથી, અભેદ છે, તેથી જે લક્ષણની પ્રસિદ્ધિ છે તે જ લક્ષ્યની, આત્માની પ્રસિદ્ધિ
છે. આ રીતે લક્ષ્ય-લક્ષણની સિદ્ધિ એક સાથે જ છે. (૭) જ્ઞાન છે તે પ્રસિદ્ધ છે. જ્ઞાન છે તે હું છું એમ નિર્ણય અને પ્રતીતિ કરતાં
જ્ઞાનનું લક્ષ સ્વ-આત્મા તરફ જાય છે. અને ત્યારે સ્વાનુભવમાં આત્મા
પ્રસિદ્ધ થાય છે-જણાય છે-અનુભવમાં આવે છે. (૮) સુખનો ઉપાય -
(૧) દેહની ક્રિયાથી લક્ષિત થાય તે આત્મા નહિ. (૨) રાગ-લક્ષણ વડે લક્ષિત થાય તે આત્મા નહિ. (૩) ગુણ-ભેદ-વિકલ્પ વડે લક્ષિત થાય તો આત્મા નહિ. (૪) અંતરમાં વળેલા જ્ઞાનલક્ષણ વડે લક્ષિત થાય તે આત્મા.
જ્ઞાન લક્ષણ વડે જડ કે પરચીજ લક્ષિત થતી નથી. (૬). જ્ઞાન લક્ષણ વડે રાગ લક્ષિત થતો નથી.
જ્ઞાન લક્ષણ વડે માત્ર એક ગુણ લક્ષિત થતો નથી. (૮) જ્ઞાન લક્ષણ વડે અનંત ગુણ-પર્યાયનો શુદ્ધ પિંડ (અભેદ-અખંડ
- એક) લક્ષિત થાય છે. (૯) આવા લક્ષ્યરૂપ આત્મામાં વિકાર નથી, સંયોગ નથી, શુદ્ધ અનંત
ગુણ- પર્યાયો તેમાં સમાય છે. (૧૦) આત્માના સ્વભાવનો મહિમા-રૂચિ-પ્રતીતિ-દષ્ટિ થાય અને
અનંતગુણની નિર્મળતા ખીલવા માંડે એટલે મોક્ષમાર્ગ શરૂ થાય..
સુખની શરૂઆત થાય.. (૯) અનંત ગુણ સ્વરૂપ આત્મા તેના એકરૂપ સ્વરૂપને લક્ષમાં લઈ, તેનો પક્ષ
લઈ, તેને એકને ધ્યેય બનાવી વર્તમાન જ્ઞાનની પર્યાય દક્ષ થઈ, તેમાં એકાગ્રતાનો પ્રયત્ન કરતાં પર્યાય નિર્મળ થતી જાય છે અને ભગવાન આત્મા અનુભવમાં આનંદ સહિત પ્રત્યક્ષ જણાય છે. આ જ શાંતિ-સુખનો પહેલો ઉપાય છે.
છે.
(પ)
(૭)
(૧૯૭