________________
આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર દર્શન
“એક પળ પણ તમારાં કહેલાં તત્ત્વની શંકા ન થાય, તમારા કહેલા રસ્તામાં અહોરાત્ર હું રહું, એ જ મારી આકાંક્ષા અને વૃત્તિ થાઓ.”
ક્ષમાપનારૂપી પ્રતિક્રમણની વિધિ પૂરી થઈ. ફરી પાછા આવાકર્મ બંધનની પ્રવૃત્તિ ન થાય તેનું પ્રત્યાખ્યાન કરવું બહુ જરૂરી છે. એ પ્રત્યાખ્યાન શું છે? ભગવાન પાસે શું માગ્યું છે તે કહે છે. એક પળ પણ તમારા કહેલા તત્ત્વની શંકા ન થાય. તમારા કહેલા રસ્તામાં રાત-દિવસ -સર્વકાળ હું રહું. નિઃશંકતા એ સમકિતનો પહેલો ગુણ છે. એક પળ પણ માત્ર શંકા થાય તો બધું બગાડી નાખે, ગાઢ કર્મ બાંધી લે. શંકા સંતાપકારી છે શંકા રહિત સમકિતીને રાત-દિવસ પુરુષાર્થ જાગે, રાત-દિવસ આત્મામાં વૃત્તિ લાગી રહે એમ એ રીતે મોક્ષમાર્ગમાં વર્તુ એ માંગ્યું. હવે ભક્તિકર્તવ્ય અને ધર્મકર્તવ્યનો ભેદ સૂક્ષ્મતાથી સમજીએ સપુરુષની આજ્ઞાએ સ્તુતિ, નિત્યનિયમ, સ્વાધ્યાય વગેરે કરવું તે ભક્તિ છે અને તે કરતાં જે આત્મહિતના વિચાર આવે, કષાયની મંદતા થાય, આત્માનાં પરિણામ સ્થિર થાય તે ધર્મ છે. શરૂઆતમાં ભક્તિએ મુખ્ય છે. તેનું પરિણામ ધર્મ છે. દેહને અંગે બીજાં કાર્યમાં પ્રવર્તવું પડે ત્યારે અને રાત્રે નિદ્રામાં પણ ભાવના તો આત્માર્થ કરવાની જ રહે એમ લક્ષ રાખવો. એક દિવસ તેમજ રાત્રે ભગવાનની આજ્ઞામાં ધર્મધ્યાનમાં પ્રવર્તાય એ જ મારી આકાંક્ષા અને વૃત્તિ થાઓ એટલે મારી સર્વ ઈચ્છા અને વર્તન મોક્ષ માટે જ છે!
અનાદિકાળથી આજ પર્યત શંકાસાગરમાં ગળકા ખાઈ સંસારસાગરમાં ડૂબતો રહ્યો. સર્વત્ર રખડી, રઝળી હવે દઢ નિર્ણય પર આવ્યો છું કે એક પળ પણ તમારા પ્રરૂપિત તત્ત્વોની શંકા ન રહે, આપની આજ્ઞા અનુસાર નિરંતર વઢ્યકરું. આપની ભક્તિ ઉપાસના દ્વારા આપના માર્ગની ઉપાસના કરું. આજ એક અભિલાષા રહો. સંવેગભાવ એ જ અભિલાષા-માત્ર મોક્ષ-સંસારમુક્તિ-દુઃખમુક્તિ આ જ એક પ્રયોજન.
ખાતાં-પીતા, ઊઠતા-બેસતાં, રાત્રિ-દિવસ એક જ રણકાર, “તૂહીંતૂહીં સંવેગભાવપૂર્વક આત્માની એક જ રઢ છે, એક વૃતિ છે. સહજ સ્વભાવ સ્થિતિમાં પ્રતિષ્ઠા થાઓ. દરેક સમયે આત્માની-નિજ શુદ્ધાત્માની-ભગવાન આત્માની સ્મૃતિ રહે-હર સમયે એ જ મારી દૃષ્ટિનો વિષય બની રહે, સર્વ ક્રિયાઓ એના જ આશ્રયે થાય. માત્ર જાણવા જેવો, માનવા જેવો, શ્રદ્ધા કરવા જેવો, અનુભવવા જેવો આ શુદ્ધાત્મા જ છે - આવી વૃત્તિ થાઓ – આસાચી આકાંક્ષા છે.