________________
31 આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર દર્શન ક મુખથી જ્ઞાન કથે અને, અંતર છુટ્યો ન મોહ,
તે પામર પ્રાણી કરે, માત્ર જ્ઞાનિનો દ્રોહ. ૧૩૭ અન્વયાર્થ:- મુખથી મોઢેથી [જ્ઞાન કથે જ્ઞાનની વાતો કરે [અને] પણ અંતર અંતરથી [મો પરનું હું કરી શકું એ આદિ ભ્રમણા છૂટ્યો ન જેને ટળી નથી તે તે [પામર પ્રાણી પામર પ્રાણી માત્ર] ફક્ત [જ્ઞાનીનો પોતાના આત્માનો દ્રિોહી દ્રોહ કરે. કરે છે. ૧૩૭
દયા, શાંતિ, સમતા, ક્ષમા, સત્ય, ત્યાગ વૈરાગ્ય,
હોય મુમુક્ષુ ઘટવિષે, એક સદાય સુજાગ્ય. ૧૩૮ અન્વયાર્થ:- દયા) સ્વસ્વરૂપની દયા, શિાંતિ શાંતિ, સમતા) સમતા, [ક્ષમાં સ્વસ્વરૂપની રુચિ (અરુચિનો અભાવ), સિત્યો પોતાના ત્રિકાળી સ્વરૂપનું લક્ષ, ત્યિાગ વિભાવ ભાવને છોડવો, વૈરાગ્ય રાગને ટાળવો (એ એ મુમુક્ષુ મુમુક્ષુના [ઘટવિષે આત્મામાં સિદાય હંમેશાં જાગ્ય] સારી રીતે જાગ્રત હોય હોય છે. ૧૩૮
મોહભાવ ક્ષય હોય જ્યાં, અથવા હોય પ્રશાંત,
તે કહિયે જ્ઞાનદશા, બાકી કહિયે ભ્રાંત. ૧૩૯ અન્વયાર્થ:- મોહભાવ સ્વરૂપની અસાવધાનીનો (ક્ષય) નાશ [જ્યાં જ્યાં હોય) હોય છે અથવા અથવા પ્રશાંત હોય જે અસાવધાની ઠરી ગઈ છે તે જ્ઞાનીદશા] સાચા ધર્મીની દશા [કહીએ છે, બાકી કહીએ ભ્રાંત બાકી બધી ભ્રમણા છે. ૧૩૯
સકળ જગત તે એઠવત, અથવા સ્વપ્નસમાન,
તે કહિયે જ્ઞાનીદશા, બાકી વાચા જ્ઞાન. ૧૪૦ અન્વયાર્થ - સિકળ જગતું) તમામ પરવસ્તુ તેિ તે એઠવત] એઠા જેવી અર્થાત્ આત્માએ લક્ષ નહિ દેવા જેવી (અથવા) અથવા સ્વિપ્ન સમાન સ્વપ્ન જેવી જાણીને તેનાથી નિર્મમ (મમતા રહિત) રહે છે તે તે [જ્ઞાનીદશા] જ્ઞાની પુરુષોની દશા [કહીએ. હોય છે. [બાકી એવી દશા ન હોય તો વિાચા જ્ઞાન બોલવા માત્ર જ્ઞાન છે અર્થાત્ અજ્ઞાની છે. ૧૪૦