________________
1 આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર દર્શન |
જ્ઞાનદશા પામે નહીં, સાધન દશા ન કાંઈ,
પામે તેનો સંગ જે , તે બુડે ભવમાંહિ. ૩૦ અન્વયાર્થ:- તેવા જીવો (જ્ઞાનદશા સાચી સમજણ [પામે પામતા નિહીં નથી, તેમજ સાધનદશા સાચી સમજણના ઉપાય નિ કાંઈ કાંઈ કરતા નથી અને તેનો તેનો જે જે જીવ સિંગ સંગ [પામે પામે છે તે તેઓ બન્ને ભવમાંહિ અનંત સંસાર બૂિ વધારે છે. ૩૦
એ પણ જીવ મતાર્થમાં, નિજમાનાદી કાજ,
પામે નહિ પરમાર્થને, અન અધિકારીમાંજ. ૩૧ અન્વયાર્થ:- (એ પણ વળી તે (જીવ) જીવો મિતાર્થમાં ઊંધા જ્ઞાનમાં નિજ પોતાના [માનાદિ માન વગેરે કાજ માટે અટક્યા છે. જેથી તેઓ પરમાર્થ ને આત્માના સાચા સ્વરૂપને [પામે પામતા નિહીં નથી; તેઓ [અન અધિકારમાં જ ધર્મ માટે અપાત્ર છે. ૩૧
નહિ કષાય ઉપશાંતતા, નહિ અંતર વૈરાગ્ય,
સરળપણું ન મધ્યસ્થતા, એ મતાર્થિ દુર્ભાગ્ય. ૩૨ અન્વયાર્થ :- જેઓ [કષાય મિથ્યાત્વ અને રાગદ્વેષ [ઉપશાંતતા ઠારતા નહીં. નથી, અંતર જેના અંતરમાં વૈરાગ્ય ઉદાસીનતા નહિં નથી, સિરળપણું સરળપણું અને [મધ્યસ્થતા પક્ષપાત રહિતપણું ન નથી, – એ એ લક્ષણો [મતાર્થી આગ્રહીની દુિર્ભાગ્ય માઠી દશા સૂચવે છે. ૩૨
લક્ષણ કહ્યાં મતાર્થિના, મતાર્થ જાવા કાજ,
હવે કહું આત્માર્થિના, આત્મઅર્થ સુખસાજ. ૩૩ અન્વયાર્થ:- મિતાર્થ ઊંધા જ્ઞાનની પક્કડ જાવા છોડવા (કાજ માટે મતાનાં મતાર્થીપણું લક્ષણો ઓળખવાની નિશાનીઓ [કહ્યાં કહી. હિવે હવે સુખસાજ સુખ સ્વરૂપ [આત્મ-અર્થ આત્માના લાભ માટે [આત્માર્થી ના આત્માર્થી નાં લક્ષણ [કહું કહેવામાં આવે છે. ૩૩