________________
- 1 આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર દર્શન
બંધમોક્ષ છે કલ્પના, ભાખે વાણીમાંહિ,
વર્તે મોહાવેશમાં, શુષ્કજ્ઞાની તે અહિ. ૫ અન્વયાર્થ:- [બંધ બંધન અને મિો મુક્તિ [કલ્પના છે, સ્વભાવમાં નથી એમ માત્ર [વાણીમાંહિ વચનોમાં [ભાને કહ્યા કરે છે; પણ મોહાવેશમાં સ્વરૂપની અણસમજણમાં વિર્તે વર્તે છે, તેને શુષ્કજ્ઞાની “શુષ્કજ્ઞાની” લુખા જ્ઞાની તેિ અહિ શાસ્ત્રમાં કહ્યા છે. ૫
વૈરાગ્યાદિ સફળ તો, જો સહ આતમજ્ઞાન,
તેમજ આતમજ્ઞાનની પ્રાપ્તિતણાં નિદાન. ૬ અન્વયાર્થ - વૈિરાગ્યાદિ] રાગનો ઘટાડો-ત્યાગ વગેરે જો] જો સિહ સાથે [આતમજ્ઞાન] આત્માની સાચી ઓળખ હોય તે તો જ સફળ સાચાં ફળ આપનાર છે તેિમજ તેમજ [આતમજ્ઞાનની આત્માના સાચા જ્ઞાનને પ્રાપ્તિ તણાં નિદાન સમજવાના હેતુ માટે હોય તો સફળ ધર્મનું ફળ આપનાર છે. ૬
- ત્યાગ વિરાગ ન ચિત્તમાં, થાય ને તેને જ્ઞાન, - ' અટકે ત્યાગ વિરાગમાં, તો ભૂલે નિજ ભાન. ૭
અન્વયાર્થ - ત્યિાગ ત્યાગ અને વિરાગ રાગનો ઘટાડો ચિત્તમાં જેના મનમાં વિચારમાં નિ ન હોય તેને તેને [જ્ઞાન] આત્માનું ભાન [થાય ન ન થાય અને જો ત્યિાગ ત્યાગ અને વિરાગમાં રાગમાં ઘટાડામાં [અટકે જીવ રોકાઈ જાય તો તો નિજભાન] પોતાનું ભાન ભુલ ભૂલી જાય. ૭
જ્યાં જ્યાં જે જે યોગ્ય છે, તહાં સમજવું તે,
ત્યાં ત્યાં તે તે આચરે, આત્માર્થી જન એ. ૮ અન્વયાર્થ - જેિ જે આત્મજ્ઞાન, ત્યાગ અને વૈરાગ્ય વગેરે [જ્યાં જ્યાં જે જે ઠેકાણે યોગ્ય છે. જેવી રીતે જ્ઞાનીઓએ કહ્યું છે [તહીં તેવી રીતે તે તેમને સમજવું સમજે અને ત્યાં ત્યાં તે તે ઠેકાણે (તે તે તમને આચરે યોગ્યતા પ્રમાણે આચરે [એડી એ જિન] જીવ આત્માર્થી આત્માનો ખપી છે. ૮
સેવે સગુરૂ ચરણને, ત્યાગી દઈ નિજાક્ષ, પામે તે પરમાર્થને, નિજપદનો લે લક્ષ. ૯