Page Text
________________
જાજા શ્રી મહાવીર દર્શન (૫) “પોતાનો શુધ્ધ સ્વભાવ ઈષ્ટ અને વિકારી અવસ્થા અનિષ્ટ એવા વિકલ્પ ટાળી સ્વરૂપમાં
સ્થિર થવું તે વીતરાગી ભાવ છે. (સાધક અવસ્થા યોગ્ય) સાચી માન્યતા કર્યા પછી, વિકલ્પ ટાળી સ્વરૂપમાં સ્થિર થવું તે વીતરાગ દશા છે તે ઉત્તમ છે. જ્ઞાન લક્ષણથી આભા સર્વ પદ્રવ્યોથી ભિને અનુભવ ગોચર થાય છે પોતામાં અનાદિ અજ્ઞાનથી થતી શુભાશુભ ઉપયોગ રૂપ પરસમયની પ્રવૃત્તિને દૂર કરીને, સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રમાં પરિણમન સ્વરૂપ મોક્ષ માર્ગમાં પોતે પરણમાવીને, સંપૂર્ણ વિજ્ઞાનધન સ્વભાવને પામ્યું છે, અને જેમાં કોઈ ગ્રહણ-ત્યાગ નથી, એવા સાક્ષાત્ સમયસાર સ્વરૂપ, પરમાર્થભૂત, નિશ્ચલ રહેલા, શુધ્ધ, પૂર્ણ જ્ઞાનને (પૂર્ણ આત્મદ્રવ્યને)
દેખવું. ત્યાં દેખવું ત્રણે પ્રકારે સમજવું. (૧) શુધ્ધ નયનું જ્ઞાન કરીને પૂર્ણ જ્ઞાનનું શ્રધ્ધાન કરવું તે પહેલા પ્રકારનું દેખવું છે. તે અવિરત
આદિ અવસ્થામાં પણ હોય છે. અશ્રધ્ધાનનો દોષ દૂર થાય છે. - (૨) જ્ઞાન-ગ્રહણ થયા પછી બાહ્ય સર્વ પરિગ્રહનો ત્યાગ કરી તેનો (પૂર્ણ જ્ઞાનનો) અભ્યાસ
કરવો, ઉપયોગને જ્ઞાનમાં જ થંભાવવો, જેવું શુધ્ધનયથી પોતાના સ્વરૂપને સિધ્ધ સમાન જાણ્ય-શ્રધ્ધાયું હતું તેવું જ ધ્યાનમાં લઈને ચિત્તને એકાગ્ર-સ્થિર કરવું, ફરી ફરી તેનો જ અભ્યાસ કરવો, તે બીજા પ્રકારનું દેખવું છે. આ દેખવું અપ્રમત દશામાં હોય છે. જ્યાં સુધી એવા અભ્યાસથી કેવળજ્ઞાન ન ઉપજે ત્યાં સુધી તે અભ્યાસ નિરંતર રહે. આદેખવાનો બીજો પ્રકાર છે. અહીં સુધી તો પૂર્ણ જ્ઞાનનું શુધ્ધ નયના આશ્રયે પરોક્ષ દેખવું છે. અંશે
સ્થિરતા થાય છે. (૩) કેવળજ્ઞાન ઉપજે ત્યારે સાક્ષાત દેખવું થાય છે. આ ત્રીજા પ્રકારનું દેખવું છે. તે સ્થિતિમાં
જ્ઞાન સર્વ વિભાવોથી રહિત થયું થયું દેખનાર-જાણનાર છે, તેથી આ ત્રીજા પ્રકારનું દેખવું
તે પૂર્ણ જ્ઞાનનું પ્રત્યક્ષ દેખવું છે. પૂર્ણ સ્થિરતા થાય છે. (૧૧) પરથી ભિન શુધ્ધ જ્ઞાનના અનુભવનું કાવ્ય
શ્લોક : અન્ય દ્રવ્યોથી ભિન્ન, પોતામાં જ નિયત, પૃથક વસ્તુપણાને ધારતું (વસ્તુનું સ્વરૂપ, સામાન્ય વિશેષાત્મક હોવાથી પોતે પણ સામાન્ય વિશેષપણાને ધારણ કરતું), ગ્રહણ ત્યાગ રહિત, આ અમલ (રાગાદિક મળથી રહિત) જ્ઞાન એ પોતે અવસ્થિત (નિશ્ચળ રહેલું) અનુભવાય છે કે જેવી રીતે આદિ-મધ્ય-અંતરૂપ વિભાગોથી રહિત એવી સહજ
| SR No. | 006039 |
| Book Title | Mahavir Darshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramniklal Savla |
| Publisher | Anandji Kalyanji Pedhi |
| Publication Year | |
| Total Pages | 202 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |