Mahavir Darshan

SR No.: 006039
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramniklal Savla
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi
Total Pages: 202
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 108

શ્રી મહાવીર દર્શન
રહી ગઈ’. એટલે કે વીતરાગની મૂર્તિ હોય કે સાક્ષાત વીતરાગ પરમેશ્વર હોય, બેયને દેખીને આવો વિચાર થવો જોઈએ કે ભગવાનને પહેલા જે દયા, દાન, વ્રત, પૂજા, ઉપવાસ ઈત્યાદિના શુભરાગના જે વિકલ્પ હતા કે જેને લોકો અત્યારે ધર્મ માને છે-તે નીકળી ગયા અને વીતરાગ સ્થિર બિંબ જે પોતાનું હતું તે રહી ગયું. ભગવાનમાં જે વીતરાગપણું છે તે પોતાની વસ્તુ છે. રાગ જે પોતાનો ન હતો તે નીકળી ગયો. અરે ! આમ છે છતાં લોકો અત્યારે રાગને ધર્મ માને છે !
અત્યારે લોકો આ સામાયિક, પોષાને પ્રતિક્રમણ કરે છે ને ? ભાઈ ! એ ધર્મ નથી, એ તો બધો રાગ છે. ભાઈ ! આત્માનુભવ વિના જેટલા કોઈ પરિણામ થાય છે તે બધા રાગાદિ જ છે, ધર્મ નથી.
(3) દેવ-ગુરૂ-શાસ્ત્રનું યથાર્થ સ્વરૂપ:
(૧) ભગવાન સર્વજ્ઞ વીતરાગ દેવ છે તેમને હિંસાદિના જેમ પરિણામ નથી તેમ અહિંસાદિ વ્રતના શુભરાગના પરિણામેય નથી. એ બધા રાગના પરિણામ તો કૃત્રિમ હતા, એની વસ્તુમાં ન હતા. પોતાની વસ્તુમાં જે ન હતા તે વસ્તુનો આશ્રય થતા નીકળી ગયા અને વસ્તુ જેવી વીતરાગ હતી તેવી રહી ગઈ. વીતરાગ એટલે વીત + રાગ. વીતી ગયો છે રાગ જેને તે વીતરાગ છે. એથી એ સિધ્ધ થયું કે રાગ વસ્તુનો આત્માનો સ્વભાવ ન હતો તે નીકળી ગયો અને વીતરાગતાં રહી ગઈ.
(૨) હવે ગુરૂનો વિચાર કરીએ કે જેને સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રરૂપ શુધ્ધ રત્નત્રયનું નિર્મળ વીતરાગ પરિણમન થયું છે અને જે વીતરાગ સ્વભાવી શુધ્ધ ચૈતન્યસ્વરૂપનું જ કથન કરે છે તે સાચા ગુરૂ છે. જે બહારના દયા, દાન, વ્રત, તપ, ભક્તિ ઈત્યાદિના શુભ ભાવમાં ધર્મ થવાનું માને અને મનાવે તે સાચા ગુરૂ નથી. ગુરૂ સ્વયં શુધ્ધ ચૈતન્યસ્વભાવી આત્માના આશ્રયે વીતરાગ ભાવને પ્રાપ્ત થયેલા છે અને વીતરાગી પરિણમનની જ પ્રરૂપણા કરે છે. વીતરાગપણું પ્રગટ કરો એમ એમના ઉપદેશમાં આવે છે અને તે વીતરાગતા ચૈતન્ય-સ્વભાવના આશ્રયે પ્રગટ થાય છે, ક્રિયા-કાંડના આશ્રયે નહિ એવો સ્પષ્ટ તેમનો ઉપદેશ હોય છે. ક્રિયા-કાંડ વડે વીતરાગતા પ્રગટ થાય એવી પ્રરૂપણા કરે તે સાચા જૈન ગુરૂ નથી.
(૩) એવી જ રીતે વીતરાગસ્વભાવે આત્માનું ભવન-પરિણમન થાય તે ધર્મ છે. આત્માનું સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રરૂપ પરિણમન તે ધર્મ છે. વીતરાગભાવ-સમભાવ છે તે ધર્મ છે. અહા ! વીતરાગનો ધર્મ બહુ ઝીણો છે બાપુ ! અરે ! અત્યારે લોકોએ તેમાં ફેરફાર કરી નાખ્યો છે !
८७