________________
વસત્તાક પ્રકૃતિનુ` કારણ
સપ્તકની છ અને ઉચ્ચગેાત્ર એ ૭+૧ = ૨૮ પ્રકૃતિએ વસત્તા છે.
અત્ર
૨૧
૧+૧+૨+૧૧+૧+૪+
વિરોષાયે—અહી' ત્રસાદિ ૨૦, એટલે ત્રસદશક અને સ્થાવરદશક મળીને ૨૦, તથા તે॰ શરીર કા॰ શરીર તે સધાતન કા॰ સંઘાતન તે તે ખંધન કાકા બધન અને સૈકા ખ'ધન એ ૭ પ્રકૃતિએ જાણવી, તથા ઔદારિકસપ્તક એટલે ઔદા॰ શરીર, ઔદ્યા॰ ઉપાંગ, ઔદ્યા॰ સંઘાતન, ઔદ્યા॰ ઔદા॰ બધન, ઔદા॰ તૈજસબ ધન, ઔદા॰ કામ ણુપ્ર‘ધન અને ઔદા॰ તૈજસકામ ણુબ ધન એ છ પ્રકૃતિ જાણવી. એ રીતે વૈક્રિયસસક તથા આહારકસપ્તકની પણ છ–છ પ્રકૃતિએ ગણવી. અર્ધવસત્તાક પ્રકૃતિએનું કારણુ
અનાદિકાળથી પ્રવાહાપેક્ષાએ કમ પ્રકૃતિના ખંધ પ્રતિસમય ચાલુ હાવાથી કેટલીક અધ્રુવબંધિ પ્રકૃતિઓની પણ ધ્રુવસત્તા સભવે છે, અને ધ્રુવબધિપ્રકૃતિની તે ધ્રુવસત્તા અવશ્ય હાય જ. તેમ છતાં ૨૮ પ્રકૃતિએ અવસત્તાક પણ છે તેનુ કારણ શું હશે તે જાણવા યાગ્ય હાવાથી કહેવાય છે.
૨. સમ્યક્ત્વમોહૈં મિશ્રમોદ—આ ૨ પ્રકૃતિને સથા બધ જ નથી, પરંતુ મિથ્યાત્વનું રૂપાન્તર છે, અને તે પણ ભવ્યજીવાને સમ્યક્ત્વગુણુની પ્રાપ્તિ વખતે જ નવી ઉત્પન્ન થાય છે, માટે કેટલાક સમ્યગદૃષ્ટિ જીવાને એ ૨, પ્રકૃતિની સત્તા
૬. સમ્યક્ત્વમાહ તથા મિશ્રમેાહની સત્તા હોય તે તે ઉપશમ સમકિત અથવા ક્ષયે પશમ સમકિતવાળાને હાય છે પણ ક્ષાયિક સમકિતવતને દર્શીન સપ્તકના ક્ષય થયેલા હોવાથી સત્તા નથી હોતી.
