________________
૩૭૨
શતકના મા પંચમ કર્મગ્રન્થ-વિશેષાર્થ સહિત
અપૂર્વકરણમાં રસઘાત અપૂર્વકરણમાં પ્રથમ સમયે કર્મને જે રસ (રસસ્પર્ધકસમુદાય) હોય છે, તેમાંને અનન્તમો ૧ ભાગ બાકી રાખી શેષ સર્વ અનન્તભાગ એક અન્તર્મુહૂર્તમાં વિનાશ પમાડે, પુનઃ બીજા અન્તર્મુહૂર્તમાં બાકી રહેલા અનન્તમાં ભાગ જેટલા રસમાંથી પુનઃ ૧ અનન્ત ભાગ બાકી રાખી શેષ સર્વ અનન્તભાગ વિનાશ પમાડે, એ પ્રમાણે ૧ સ્થિતિઘાતમાં હજારો રસઘાત થાય, અને તેવા હજારો સ્થિતિઘાત વડે અપૂર્વકરણને કાળ પૂર્ણ થાય આ પ્રમાણે થવાથી અપૂર્વકરણના પ્રથમ સમયે જે રસ (અથવા રસસ્પર્ધકે) વિદ્યમાન હતો તેમાંથી અપૂર્વકરણના પર્યત સમયે ૧ અનન્તમા ભાગ જેટલે રસ રહે છે.
અપૂર્વકરણમાં ગુણશ્રેણી જે સ્થિતિખંડને ઘાત થાય છે, (અથવા પહેલા અન્તર્મુહૂર્ત ઉપરાન્તની જે સ્થિતિઓ છે, તેમાંથી પ્રતિસમય ઉકેરાતા કર્મ પ્રદેશને ઉદય સમયથી (અથવા ઉદયાવલિકાથી બહારના સમયથી) અન્તર્મુપર્યન્ત અસંખ્યગુણ અસંખ્ય ગુણ પ્રક્ષેપવા. તે આ પ્રમાણે –પ્રથમ સમયે ઉકેરેલા પ્રદેશને પ્રથમ સમયમાં સ્થિતિમાં) અલ્પ, તેથી બીજા સમયમાં સ્થિતિમાં) અસંખ્યગુણ, તેથી ત્રીજી સ્થિતિમાં અસંખ્યગુણ, એ પ્રમાણે ગુણશ્રેણિરૂપ અન્તર્મુહૂર્ત જેટલી સ્થિતિઓમાં કમશઃ પ્રક્ષેપવા તે કુળનિ કહેવાય. આનું વિશેષ સ્વરૂપ ગુણીયા એ ગાથાના વિશેષાર્થમાં કહેવાયું છે.
અપૂર્વકરણમાં અન્યસ્થિતિબંધ અપૂર્વકરણ પહેલાં (યથાપ્રવૃત્તિમાં) જે અંતઃકો૦ કે