________________
૩૨૮
શતકના મા પંચમ કર્મચન્થ-વિશેષાર્થ સહિત
ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશબંધ કરે છે. સાસ્વાદનમાં જે કે તે ૪૧ પ્રકૃતિઓમાંની કેટલીક પ્રકૃતિએ બંધાય છે પરંતુ સાસ્વાદનમાં ઉત્કૃષ્ટ ગ નથી.
તથા પૂર્વોક્ત ૨૫ પ્રકૃતિઓમાંની ઔદા, તૈ૦, કાળ, વર્ણાદિ ૪, અગુ, ઉપ૦, બાદર, પ્રત્યેક, અસ્થિર, અશુભ, અયશ, નિર્માણ એ ૧૫ પ્રકૃતિઓને ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધ અપર્યાપ્ત એકેન્દ્રિયગ્ય (નામકર્મની) ૨૩ પ્રકૃતિમાં અન્તર્ગત બંધાતું હોય ત્યારે હોય છે, અને શેષ ૧૦ પ્રકૃતિઓને ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશબંધ પર્યાપ્ત એકેન્દ્રિયગ્ય અથવા પર્યાપ્તદ્વીન્દ્રિયાદિત્રસગ્ય ૨૫ ઉત્તરપ્રવૃતિઓમાં અન્તર્ગત બંધાતી હોય ત્યારે હોય છે.
ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશબંધ ૧-૨ સમય સુધી યેગના વર્ણનમાં પૂર્વે (૫૪૫૫ ગાથાના વિશેષાર્થમાં) જે ગયવ દર્શાવ્યો છે, તે ગવમાં પર્યન્તભાગે શ્રેણિના અસંખ્યાતમા ભાગ જેટલાં ઉત્કૃષ્ટ ભેગસ્થાને દ્વિસામયિક (જઘન્યથી ૧ સમય અને ઉત્કટથી ૨ સમય સુધી તેમાંનું કઈ પણ ગસ્થાન એક જીવને નિરન્તરપણે વતે એવાં) છે, તે ઉત્કૃષ્ટ સ્થાને માંના કોઈ પણ સ્વ-રવ-પ્રાગ્ય યોગસ્થાન વડે જીવ ઉત્કૃષ્ટ કર્મપ્રદેશે પણ ૧-૨ સમય સુધી જ ગ્રહણ કરે, અને ત્યારબાદ તે જીવ સ્વપ્રાગ્ય ઉત્કૃષ્ટ યેગસ્થાનથી ઉતરી, અનુત્કૃષ્ટ સ્થાને આવી અનુત્કૃષ્ટપ્રદેશબંધ કરે છે, માટે ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશબંધ જઘન્યથી ૧ સમય અને ઉત્કૃષ્ટથી ૨ સમય સુધી જ પ્રવર્તે છે.