________________
ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધના સ્વામી
પ્રકૃતિઓના ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશમ`ધ કરનાર સુહુમો સૂમસ પરાય ગુણસ્થાનવ જીવ છે. વિ(સાપ)-બીજા કષાયના ( ૪ અપ્રત્યાખ્યાનીના ) ઉ॰ પ્રદેશમ`ધક અગચા-અવિરતસમ્યગ્દષ્ટિ, અને તિસ્તાર્ = ત્રીજા કષાયના ( ૪ પ્રત્યાખ્યાનીના) ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશખ ધક વેલા – દેશિવરતિ જીવા છે. ૯૦,
૩૨૩
વિશેષાથૅ—આ ગાથામાં કહેલા ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશ. ધના સ્વામીઓમાં સાસ્વાદન અને મિશ્રગુણસ્થાન સિવાયના સ્વસ્વ-બંધયાગ્ય ગુણસ્થાનવાળા જીવા ઉત્કૃષ્ટયાગે વતતા, અને અલ્પપ્રકૃતિબંધક તથા સજ્ઞિપર્યાપ્ત જાણવા, સાસ્વાદન અને મિશ્ર ગુણસ્થાનમાં ઉત્કૃષ્ટયેાગના અભાવ છે, માટે એ બે ગુણસ્થાનવાળા કોઈ પણ પ્રકૃતિના ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશમ`ધક ન હાય, એમ સત્ર જાણવું. એ પ્રમાણે આયુષ્ય વિગેરેના ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશખ’ધસ્વામીનું કિંચિત્ સ્વરૂપ આ પ્રમાણે:
આયુષ્ય—ના બંધ ૭ મા ગુણસ્થાન સુધી છે, પરંતુ ઉત્કૃષ્ટયેાગાભાવના કારણથી સાસ્વાદની તથા મિશ્રવર્તી જીવા ઉત્કૃષ્ટપ્રદેશખંધ ન ઢાલાથી શેષ ૧-૪-૫-૬-૭ એ ૫ ગુણસ્થાનવાળા જીવા ઉત્કૃષ્ટયેાગે યથાસ`ભવ ૪ આયુષ્યના ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશખ ધ કરે છે.
૧. મોનીય—મેહનીયના બંધ ૯ માં ગુણુસ્થાન સુધી છે. તેથી ૨-૩ ગુણસ્થાન વર્જીને શેષ ૧-૪-૫-૬-૭-૮-૯ એ ૭ ગુણસ્થાનવી ઉત્કૃષ્ટધ્યેાગી જીવા માહનીયની મૂળપ્રકૃતિના ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશખ ધ કરે છે. અહી આયુષ્ય ન બંધાય તે વખતે ઉ॰ પ્રદેશખ ધ જાણવે, કારણ કે આયુષ્યના ભાગમાં જતા. ક પ્રદેશેાના કઈક ભાગ માડુનીયને અધિક પ્રાપ્ત થાય.
