________________
ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબંધ કોણ કરી શકે?
૩૨૧
તથા પ્રકારાંતરે વણુ ૫, ગંધ ૨, રસ ૫, સ્પર્શ ૮, અગુરુલઘુ ૧, ગુરુલઘુ ૧, એ બાવીશ ભેદે સ લેાકના પરમાણુએ ફરસીને મૂકે ત્યારે ખાદર ભાવ પુદંગલપરાવતા થાય, અને બાવીશમાં એકેક વદ્વિરૂપે સ પુદ્ગલે સ્પર્શી રહે ત્યારે સૂક્ષ્મ ભાવ પુદ્ગલપરાવત થાય. વર્ણ વગેરે ઉપર જણાવેલા ખાવીશ પ્રકારાની અપેક્ષાએ આ સૂક્ષ્મભાવ પુદ્ગલપરાવત આવીશ પ્રકારે થઈ શકે. ૧૮૮.
.
અવતરળ—પ્રદેશમ`ધના પ્રસ`ગમાં પ્રાપ્ત થએલ દ્ પ્રકારના પત્યેાપમ તથા ૮ પ્રકારના પુદ્ગલપરાવત નું સ્વરૂપ પૂર્વ ગાથામાં કહીને હવે ઉત્કૃષ્ટત્રવેશબંધ તથા નષન્ય વેરાબંધ કયા જીવને કઈ રીતે ડાય? તેનુ' સ્વરૂપ આ ગાથામાં કહેવાય છે:—
अप्पयरपयडिबंधी, उक्कडजोगी य सन्नि पज्जत्तो । कुणइ पएसुक्कोसं, जहन्नयं तस्स વજ્રાણે ।।૮।।
ગાથાર્થ-અલ્પતર-ઘણી ઓછી પ્રકૃતિએ માંધનાર હાય, ઉત્કૃષ્ટ યાગમાં વતા હાય અને સન્નિપચેન્દ્રિય પર્યાપ્ત જીવ હાય એ સવ વિશેષણેાવાળા જીવ ઉત્કૃષ્ટ પ્રદેશબધ કરે છે અને તક્ષ્ણ = તેથી વચત્તે વ્યત્યાસ-વિપરીતપણું હોય તે નાચં=જધન્યપ્રદેશબ ંધ કરે ( અર્થાત્ કર્મના અલ્પસ્ક ધા ગ્રહણ કરે.) ૮૯.
વિશેષાથૅ—અલ્પસ`ખ્યાએ પ્રકૃતિએ બધાય, તા નહિ. બંધાતી પ્રકૃતિના ભાગ બંધાતી પ્રકૃતિને પ્રાપ્ત થાય માટે અપ્પય પત્તિયંધી એ વિશેષણ છે. તથા ઉત્કૃષ્ટયેાગે ઘણા
૨૧