________________
૩ ૦ ૦
શતકના મા પંચમ કર્મગ્રન્થ-વિશેષાર્થ સહિત
ગુણશ્રેણિને ૩ પ્રકારને કેમ અને સ્થાન
સમ્યક્ત્વાદિ વિશિષ્ટ આત્મગુણની પ્રાપ્તિ વખતે કર્મ પ્રદેશને ઘણા પ્રમાણમાં ઉદયમાં લાવી નિર્જરવાને પ્રકાર તે ગુણશ્રેણિ છે. તે સમ્યક્ત્વાદિ ગુણની પ્રાપ્તિ વખતે ગુણવિઘાતક કર્મની અને શેષ (આયુઃ સિવાયનાં) કર્મોની પણ જે સ્થિતિઓ વિદ્યમાન છે, તેમાં પ્રારંભથી અંતમુહૂર્ત જેટલી સ્થિતિઓ વજીને ઉપરાન્તની સર્વ સ્થિતિઓમાંથી પ્રતિસમય અસંખ્ય ગુણ અસંખ્યગુણ કર્મપ્રદેશ ઉપાડી ઉપાડીને નીચે ઉદયાવલિકાના પ્રથમ સમયથી અન્તર્મુહૂર્ત જેટલી સ્થિતિઓમાં પ્રત્યેકમાં અનુક્રમે અસંખ્યગુણ અસંખ્યગુણ સ્થાપે કે જેથી પ્રતિસમયથી અસંખ્યગુણ અસંખ્યગુણ કર્મ પ્રદેશે ઉદયદ્વારા નિર્જરે. અહીં ઉત્પાદન થાન અને પ્રક્ષેપસ્થાન તથા યમ (
નિઝમ) એ ત્રણે અથવા પદનમ, પ્રક્ષેપમ, અને તમે એ ત્રણ કમ કહ્યા.
તથા પ્રથમ અન્તર્મુહૂર્ત રહિત ઉપરાન્તની સ્થિતિઓમાં સર્વોપરિતન ભાગે સ્થિતિઘાતનું કંડક પણ (કેટલીક અસંખ્યાતી સ્થિતિઓમાં સ્થિતિઘાત પણ પ્રવર્તે) છે, તેમાંની સ્થિતિઓમાંનું દલિક પણ પ્રતિસમય અસંખ્યગુણ અસંખ્યગુણ ઉપડી નીચેનાં અન્તર્મુહૂર્તમાં અનુક્રમે અસંખ્યગુણ અસંખ્યગુણ પ્રક્ષેપાય છે, પરંતુ તે ઉત્પાસ્થિતિમાં અંતર્ગત હોવાથી સર્વથા ભિન્ન ન ગણાય. આ ગુણશ્રેણિ પ્રાયઃ અન્તર્મુહૂર્ત સુધી પ્રવર્તે છે.
