________________
૨૯૨
શતકના મા પંચમ કર્મપ્રન્ય-વિશેષાર્થ સહિત પણ બંધવિચ્છેદ થાય તે તે સર્વ પ્રદેશ વિજાતીય ચક્ષુદર્શનાવરણ આદિ ૪ પ્રકૃતિઓને મળે, અને દર્શનાવરણાદિ દ મૂળાકૃતિઓ ૧૦ માને પર્યતે બંધવિચ્છેદ પામે ત્યારે તે સર્વ પ્રકૃતિએના સર્વ પ્રદેશ તત્સમયબધ્યમાન ૧ વેદનીય (શાતવેદનીય) રૂપે જ પરિણમે છે.
કર્મપ્રકૃતિ વિગેરે ગ્રંથમાં આ સ્થાને જઘન્યથી અને ઉત્કૃષ્ટથી (પ્રકૃતિને પ્રાપ્ત થતા) કર્મપ્રદેશનું અપમહત્વ દર્શાવ્યું છે તે ત્યાંથી જ જાણવું.
અવતર–પ્રદેશબંધના ચાલુ વિષયમાં કયા કર્મના કેટલા પ્રદેશ હોય તે સંબંધ પૂર્વગાથામાં કહીને હવે તે કર્મના પ્રાપ્ત થયેલા પ્રદેશની નિર્જરા–ક્ષય કયા અનુક્રમથી હોય? તે કહેવા પ્રસંગ છે, ત્યાં સ્થિતિબંધ પ્રસંગે જે વિશેષહીન વિશેષહીન દલિકનિક્ષેપ વિધિ કહ્યો છે, તે પ્રતિસમય વિશેષહીન પ્રદેશે ઉદયમાં આવી ક્ષય પામતા જાય એ અનુક્રમ તે સંસારજીને દીર્ઘ સંસારભ્રમણ માટે હોય છે, તેમ જ એ કમ નિવ્યઘાત નિર્જરાને છે, પરંતુ જીવને સમ્યક્ત્વાદિ વિશિષ્ટ આત્મગુણ પ્રાપ્ત કરવાના હોય અને તેવા ગુણની પ્રાપ્તિ કરી શીવ્ર કર્મક્ષય કર હોય તે ક્યા અનુક્રમથી કર્મનિર્જરા થાય? તે અનુક્રમ-પદ્ધતિ આ ૮૨ મી ગાથામાં દર્શાવાય છે –
सम्मदर सव्वविरई उ अणविसंजोयदंसखवगे य । मोहसमसंतखवगे, खीणसजोगियर गुणसेढी ॥ ८२ ॥ જાથાર્થ – =સમ્યકત્વગુણશ્રેણિ, ૪ (વિ)=દેશવિરતિગુણશ્રેણિ, સર્ફિ = સર્વવિરતિગુણશ્રેણિ, વિસંગોચ=
