________________
૨૬૪
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રન્થ-વિશેષાર્થ સહિત પરમાણુઓ વડે બનેલા અનન્ત અનન્ત સ્કંધેવાળી અનન્ત ભાષાવર્ગણાઓ છે. આ વર્ગણાઓમાં પુદ્ગલસ્કને જીવ ભાષા-વચનરૂપે પરિણાવી વચચ્ચાર કરી શકે છે.
ઉચ્છવાસ અગ્રહણગ્ય વર્ગણુએ
ભાષાની ઉત્કૃષ્ટવર્ગણાથી એકેક અધિક અધિક અણુઓ મળી બનેલા અનન્ત અનન્ત કંધેવાળી અનન્ત પુદ્ગલવર્ગણુઓ છે. આ વર્ગણાઓમાંના પુદ્ગલરક છે શ્વાસે શ્વાસ માટે બાદર હોવાથી જીવ શ્વાસોચ્છવાસરૂપે પરિણાવી શકતું નથી, તેમજ ભાષાને માટે અતિસૂક્ષ્મ હેવાથી ભાષાપણે પણ પરિણાવી શકતો નથી, માટે અંગ્રહણયોગ્ય છે.
શ્વાસ-ઉચ્છવાસ ગ્રહણગ્ય વગણએ
ઉછુવાસની અગ્રહણયોગ્ય ઉત્કૃષ્ટવણાથી એકેક અધિક અધિક અણુઓ વડે બનેલા અનન્ત અનન્ત કવાળી શ્વાસેવાસ વર્ગણાઓ અનન્ત છે. આ વર્ગણાઓમાંના પુદ્દગલસ્કને જીવ શ્વાસોચ્છવાસરૂપે પરિણમાથી શ્વાસે શ્વાસ લેવા મૂકવારૂપ જીવનકાર્ય નીભાવે છે.
મન: અગ્રહણું વર્ગણાઓ શ્વાસોચ્છવાસની ઉત્કૃષ્ટવર્ગણાથી એકેક પરમાણુ અધિક અધિક વડે બનેલા અનન્ત અનન્ત સ્કંધેવાળી અગ્રહણ વર્ગણુઓ અનન્ત છે. ઉચ્છવાસરૂપે પરિણુમાવવા આ વર્ગણાઓ અતિ સૂક્ષ્મ હોવાથી નિરૂપગી છે, અને મનઃપણે પરિણમાવવામાં અતિ સ્થૂલ–બાદર પરિણમી હેવાથી નિરૂપયોગી છે, માટે અગ્રહણ વર્ગણાઓ છે.
