________________
જધન્ય રસ બંધના સ્વામી
૨૪૧
હુંડક સંસ્થાન અને સેવાર્તા સંઘયણ એ બેને પરાવર્તન માન બંધશેષ ૫ સંસ્થાન અને પ સંઘયણ સાથે છે, અને એ બેની સ્થિતિ ૨૦ કડાકોડી સાગરોપમ છે તેથી હુડકસંસ્થાન પોતાની જઘન્ય (અન્તઃકડાકોડીસાગરેપમ) સ્થિતિથી ૨૧ ૧૮ કેડાકેડી સાગરોપમ સુધી પરાવર્તમાન છે, તેવી જ રીતે સેવાd સંઘયણ પણ (પિતાની) જઘન્યસ્થિતિથી પ્રારંભીને પ્રતિપક્ષ પ્રકૃતિની ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિ સુધી પરાવર્તમાને છે. અહીં જઘન્યસ્થિતિ સંજ્ઞીપંચેન્દ્રિય સંબંધી જાણવી.
વામન સંસ્થાન તથા કીલિકાસંઘયણના પરાવર્તમાન બંધને વિચાર પણ હંડક તથા સેવાર્તાવત્ વિચાર, પરંતુ આ બેની સ્થિતિ ૧૮ કડાછેડીસાગરોપમ છે, માટે તે અનુસારે પરાવર્તમાન બંધ વિચાર.
એ પ્રમાણે કુમ્ભસંસ્થાન અને અર્ધનારાચસંઘયણને
૧૨૬. પરાવર્તમાન બંધ પ્રતિપક્ષ પ્રકૃતિને સ્થિતિબંધ અને પિતાને સ્થિતિબંધ એ બે સ્થિતિબંધને (બે સ્થિતિને) સંગસંગમ મળતું હોય ત્યાં સુધી હોય છે, માટે અહીં હુડકસેવાર્તાની સ્થિતિ જેકે ૨૦ કડાછેડી છે, પરંતુ પ્રતિપક્ષ વામન-કીલિકાની સ્થિતિ ૧૮ કડાછેડીસાગરેપમ છે, તેથી એ બે વિરોધી પ્રવૃતિઓની બે સ્થિતિને સંયોગ ૧૮ કડાકોડી સુધી જ મળે છે, તેથી હુંડ – સેવાને પરાવર્તમાનબંધ વામન–કીલિકા સાથે ૧૮ કડાકડી સુધી, કુજ–અર્ધનારા સાથે ૧૬ કેડાછેડી સાદિ–નારા સાથે ૧૪ કેડાછેડી ન્યધઋષભનારા સાથે ૧૨ કડાકડી સુધી, અને સમચતુવર્ષભ૦ સાથે ૧૦ કલાકેડીસાગર પમ સુધી હોય છે. આ પદ્ધતિ પ્રમાણે વામન -કીલિકાના પરાવર્તમાનબંધની ભિન્ન ભિન્ન સ્થિતિ છે તે પ્રતિપક્ષ પ્રકૃતિની સ્થિતિને અનુસારે ભિન્ન ભિન્ન યથાસંભવ વિચારવી.
૧૬