________________
ઉત્કૃષ્ટ રસબંધ સ્વામી યત્ન
૨૨૧
મધ્યસંઘયણ એ ૧૨ પ્રકૃતિઓને ઉત્કૃષ્ટરસબંધ તળેગ્ય સંકુલેશ વડે (મધ્ય સંકુલેશ વડે) હોય, કારણ કે ઉત્કૃષ્ટસંકુલેશ હેય તે હાસ્ય-રતિને બદલે શેક-અરતિ બંધાય, સ્ત્રીવેદ-પુરુષવેદને બદલે નપુંસકવેદ બંધાય, 8 મધ્યસંથાનને ઉલ્લંઘી ૧૦૯હુડક સંસ્થાન બંધાય, અને ૪ મધ્યસંઘયણને ઉલ્લંઘી ૧૫૦ છેવટ્ર સંઘયણ બંધાય, માટે એ ૧૨ પ્રકૃતિઓ યથાગ્ય સંકુલેશથી ઉત્કૃષ્ટ રસબંધગ્ય છે, અને શેષ ૫૬ પ્રકૃતિઓને ઉત્કૃષ્ટ રસબંધ ઉત્કૃષ્ટ સંકુલેશથી હોય છે.
ઉત્કૃષ્ટ રસબંધ સ્વામી યત્ર (૩) એકેન્દ્રિય, સ્થાવર, આતપ-ઈશાન સુધીના મિથ્યાષ્ટિદે. (11) ( વિક્લ ૩, સૂક્ષ્માદિ ૩. | મિથ્યાષ્ટિ તિર્યંચ અને
મિથ્યા. મનુષ્ય (અયુ1 નરકાદિ ૩, તિર્યંચાયુ, નરાયુ)
ગલિક.) તેથી મધ્યમ ૪ સંઘયણ કહ્યાં છે, તે પ્રમાણે સંસ્થાન પણ મધ્યનાં ૪ જ કહ્યાં છે.
૧૦૯-૧૧૦. સંસ્થાન અને સંઘયણના રસબંધમાં જ્યારે સર્વોત્કૃષ્ટ સંકલેશ હોય ત્યારે ૨૦ કડાકોડી સાગરની સ્થિતિવાળું હુંડક સંસ્થાન અને છેવટું સંધયણ બંધાય છે, તેથી કંઈક વિશુદ્ધિવાળો છવ ૧૮ કે. કે. સાગરેની સ્થિતિવાળું વામન સંસ્થાન અને કીલિકા સંધયણ બાધે, તેથી અધિક વિશુદ્ધિવાળે જીવ ૧૬ કે. કે. સાગરેપમવાળું કુજ સંસ્થાન અને અર્ધનારાચ સંઘયણ બાંધે, તેથી અધિક વિશુદ્ધિવાળો જીવ ૧૪ કે. કે. સાવ વાળું સાદિસંસ્થાન અને નારાચસંઘયણ બાંધે, તેથી અધિક વિશુદ્ધિવાળો જીવ ૧૨ કે. કે. સારા વાળું ન્યધ-રૂષભનારાચ બાંધે, અને તેથી અધિક વિશુદ્ધિવાળો (સર્વ વિશુદ્ધ જીવ) ૧૦ કે. કે. સાવ વાળું સમચ૦ વર્ષભર બાંધે છે.