________________
૧૮૪
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રન્થ-વિશેષાર્થ સહિત
અનુત્તરના દેવે ફ્રિજમાં એટલે વિજયાદિમાં બેવાર જઈ આવ્યા બાદ મુક્તિ પામનાર હોય છે અર્થાત્ દ્વિ-અવતારી હોય છે, અને સર્વાર્થસિદ્ધના દેવે એકાવતારી કહ્યા છે, જેથી અનન્તરના મનુષ્યભવમાં મુક્તિ જ પામી શકે.
ઉત્તર:-કર્મગ્રંથાદિ અનેક ગ્રંથની વૃત્તિઓમાં તથા કેટલાક ગ્રંથની મૂળ ગાથાઓમાં ઉપર પ્રમાણે પ્રથમ ૨ વાર વિજયાદિકમાં ગયા બાદ ત્રણ વાર અચુતે જવાને કમ દર્શાવ્યા છે. અને ક્વચિત સ્થાને થમ ૩ વાર અય્યતામાં જઈ ત્યારબાદ ૨ વાર વિજયાદિકમાં જવાને કેમ પણ દર્શાવ્યું છે; માટે વિજયાદિ ૪ વિમાનના દેવેનું ઢિચમત્વ સર્વથા એકાન્ત નહિ હોય એમ પણ સંભવે છે. સર્વાર્થસિદ્ધના એકાવનારી માટે તે કર્મગ્રંથાદિકમાં પણ ભિન્ન માન્યતા નથી. સત્ય શ્રી બહુશ્રુતગમ્ય. ૫૬. अपढमसंघयणागिइ, खगईअणमिच्छदुभगथीणतिगं । निय नपु इत्थि दुतीसं, परिणदिसु अबंधठिइ परमा॥५७॥
પથાર્થ-અપ્રથમ સંઘયણ અને અપ્રથમ આકૃતિ-સંસ્થાન (એટલે વર્ષભનારા સિવાયનાં ૫ સંઘયણ, અને સમચતુરસ સિવાયનાં ૫ સંસ્થાન), અપ્રથમ ખગતિ ( =પહેલી શુભવિહાગતિ સિવાયની બીજી અશુભવિહાગતિ), અનન્તાનુબંધિ૪, મિથ્યાત્વ, દૌર્ભાગ્યત્રિક (દૌભગ્ય, દુઃસ્વર, અનાદેય),
ત્યાનધિ ત્રિક, નીચગેત્ર, નપુંસકવેદ અને સ્ત્રીવેદ એ ૨૫ પ્રકૃતિઓને ઉત્કૃષ્ટ અબંધકાળ પંચેન્દ્રિયને વિષે ૧૩૨ સાગરોપમ હોય છે. ૫૭.