________________
એકેન્દ્રિયમાં સ્થિતિબંધ સ્થાને
૧૭૫
જેટલા સમયે આવે તેટલા સમયે પ્રમાણ તે જીવનમાં સ્થિતિબંધસ્થાને જાણવા અને તે પ્રમાણે ઉપરનું અલ્પબદુત્વ યથાસંભવ વિચારવું.
નવતરણ:–પૂર્વગાથામાં વેગનું અ૫બહુ સ્વામિદ્વારા કહ્યું, તેમ જ ભેગના પ્રસંગમાં સમાન વક્તવ્ય હોવાથી સ્થિતિસ્થાનેનું અલ્પબદ્ધત્વ પણ ૧૪ જીવભેદ આશ્રયી કહ્યું. હવે તે ગસ્થાનમાં વર્તતા અપર્યાપ્ત (કરણ અપર્યાપ્ત) જીવને પ્રતિસમય વેગની અસંખ્ય ગુણવૃદ્ધિ જ હોય તે દર્શાવીને
ગપ્રસંગે કહેલા સ્થિતિસ્થાનના બંધહેતુભૂત અધ્યવસાયે (એટલે કઈ સ્થિતિ કેટલા અધ્યવસાયે વડે બંધાય? તે) પણ આ ગાથામાં કહેવાય છે. पइखणमसंखगुणविरिय, अपजपइठिइमसंखलोगसमा । अज्झवसाया, अहिया सत्तसु आउसु असंखगुणा ॥५५॥
થાર્થ – પ્રજ્ઞ=અપર્યાપ્ત જીવો પણ=પ્રતિસમય વસંત વિચિ=અસંખ્ય ગુણ વીર્યવાળા ગવાળા હોય છે રૂત્તિ ચોરાકૃદ્ધિઃ | થ સ્થિતિ વંધે વ્યવસાય પ્રત્યેક સ્થિતિમાં (ના) અસંખ્ય લેકાકાશ જેટલા અધ્યવસાયે છે. તેમાં સાત કર્મને વિષે પ્રત્યેક સ્થિતિમાં અનુક્રમે અધિક અધિક અધ્યવસાયે છે, અને આયુષ્યમાં પ્રત્યેક સ્થિતિને વિષે અનુક્રમે અસંખ્ય ગુણ અધ્યવસાયે છે.
શિવા–સર્વ સ્થાને (ઘનીકૃત લેકની એક આકાશપ્રદેશની પંકિત જે ૭ રજુ દીર્ઘ હોય છે તે વિશ્રેણિ કહેવાય, તે સૂચિશ્રેણિના અસંખ્યાતમા ભાગમાં જેટલા