________________
૧૪૦
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રન્થ-વિશેષાર્થ સહિત કહીને હવે ઉત્કૃષ્ટ, અનુત્કૃષ્ટ અને જઘન્ય એ ૩ સ્થિતિબંધ ૨-૨ પ્રકારના કેવી રીતે છે તે કહેવાય છે
એ ૧૮ પ્રકૃતિના અનુત્કૃષ્ટ બંધથી ઉતરી ઉત્કૃષ્ટ બંધ કરે ત્યારે પ્રથમ સમયે સર્વધ સવુિં કહેવાય અને તે ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિબંધજઘન્યથી ૧ સમય અને ઉત્કૃષ્ટથી અન્તર્મહત સુધી કરી પુનઃ અનુત્કૃષ્ટબંધ પ્રારંભે ત્યારે (અનુત્કૃષ્ટ બંધના) પ્રથમ સમયે અનુત્કૃષ્ટસ્થિતિબંધ સાર કહેવાય; તથા “જે સાદિ હોય તે અપ્રુવ જ હોય” એ સાધારણ લક્ષણ પ્રમાણે અથવા ભવ્ય જીવ એ ઉત્કૃષ્ટ તથા અનુત્કૃષ્ટબંધને અંત કરશે તેથી ભવ્યની અપેક્ષાએ પણ એ બન્ને સ્થિતિબંધ લવ કહેવાય છે. ॥ इति १८ उत्तरप्रकृतिना ४ स्थितिबंधेषु साद्यादिभंगप्ररूपणा ॥
શેષ ૧૦૨ પ્રકૃતિએના ચારે સ્થિતિબંધ સાદિ અધુવ છે, તે આ પ્રમાણે - નિદ્રા-મિથ્યાત્વ-પહેલા ૧૨ કષાય-ભયકુત્સા-તૈજસ-કાશ્મણ-વણદિ-અગુરુલઘુ-ઉપઘાત-નિમણએ ૨ પ્રકૃતિએને જઘન્યસ્થિતિબંધ અતિ વિશુદ્ધ પરિણામવાળા બાદર પર્યાપ્ત એકેન્દ્રિય કરે છે, તેથી એ એકેન્દ્રિયે જઘન્યસ્થિતિબંધ કરીને પુન: અન્તર્મ સુધી સંકલિષ્ટ પરિણામવાળા થઈ અજઘન્યસ્થિતિબંધ કરે છે. પુનઃ એ જ ભવમાં અથવા બીજા ભવમાં એ બાદર પર્યાપ્ત એકેન્દ્રિયે પુનઃ વિશુદ્ધ પરિણામવાળા થઈ જઘન્યસ્થિતિબંધ કરે છે. એ પ્રમાણે જઘન્યથી અજઘન્ય અને અજઘન્યથી જઘન્યસ્થિતિબંધની વારંવાર પરાવૃત્તિ હેવાથી એ બન્ને બંધ રા
િવ છે.
