________________
૧૨૮
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રન્થ_વિશેષાર્થ હિતા ઉપરના દેવે જાણવા. ઇશાનાન્ત સુધીના દેવે એ ૨ પ્રકૃતિપ્રાગ્ય ઉત્કૃષ્ટ સંકલેશમાં વતે તે ૧૮ કેકેસાગરોપમ એટલે મધ્યમ સ્થિતિબંધ કરે છે, અને એથી અધિક સંકલેશમાં વર્તે તે એકેન્દ્રિય પ્રાગ્ય પ્રકૃતિઓ બાંધે છે. ' અરે એકેન્દ્રિયપ્રાગ્ય બંધમાં સંઘયણ ઉપાંગ (એકેન્દ્રિયને ન હોવાથી) બંધાય નહિ, તેમ જ ઈશાનથી ઉપરના દેવે અતિસંક્લેશમાં પણ તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયથી ઉતરતે બંધ કરે નહિ માટે એ ૨ પ્રકૃતિના ઉ૦ સ્થિતિબંધક ઈશાનથી ઉપરના દેવે કહ્યા છે, કારણ કે ૩ થી ૮ મા ક૫ સુધીના અતિસક્લિષ્ટ દેવે તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયપ્રાગ્ય બંધમાં અને ૯ મા કલ્પથી ઉપરના સર્વે દેવે અતિ સંકલેશ વડે મનુષ્યપ્રાગ્ય બંધમાં એ ૨ પ્રકૃતિને ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિબંધ કરે છે.
એ પ્રમાણે (જિનનામાદિ) ૨૮ પ્રકૃતિના ઉ૦ સ્થિતિબંધના સ્વામી કહ્યા. શેષ ૯૨ પ્રકૃતિના ઉસ્થિતિબંધક ચારે ગતિના મિથ્યાદષ્ટિ સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય પર્યાપ્ત જીવે છે. તેમાં પણ ૪૭ પ્રવબંધી અને અપ્રવબંધીમાંની ૨૦ પ્રકૃતિ (અસાત-અરતિશક-નવું–પંચે –હેડક-પરાઘાત-ઉચ્છવાસ-કુખગતિ–ત્રસાદિ ૪-અસ્થિરાદિ ૬-નીચત્ર) ને ઉસ્થિતિબંધક સત્કૃષ્ટ સંક્લેશથી હોય અને શેષ અધુવબંધી ૨૫ પ્રકૃતિને ઉરિથતિબંધ યથાસંભવ સંકલેશથી હોય છે.
કૃતિ સર્જરિતિવંધામ !
