________________
४२
શતકનામા પંચમ કર્મગ્રંથ-વિશેષાર્થ સહિત
અવતર-પૂર્વગાથામાં પુણ્યપ્રકૃતિઓ કહીને હવે આ બે ગાથામાં વપત્તિકો કહે છે. ' बायाल पुन्नपगई, अपढमसंठाणखगइसंघयणा । तिरिदुग असायनीओ-वघाय इग विगलनिरयतिगं ।।१६।। थावरदस वन्नचउक, घाई पणयाल सहिअ बासीई। पावपडित्ति दोसु वि, वन्नाइगहा सुहा असुहा ॥१७॥
જાથાર્થ_એ પૂર્વગાથામાં કહેલી ૪૨ પુણ્યપ્રકૃતિએ છે. તથા અપ્રથમ સંસ્થાન એટલે પહેલાં સિવાયનાં ૫ સંસ્થાન અપ્રથમ ખગતિ એટલે અશુભવિહાગતિ, અપ્રથમસંઘયણ એટલે પહેલા સિવાયના ૫ સંઘયણ, તિર્યગઠિક, અશાતાવેદનીય, નીચગેત્ર, ઉપઘાત, એકેન્દ્રિય જાતિ, વિકલેન્દ્રિય (દ્ધિ ત્રિ. ચતુરજાતિ) ૩, નરકત્રિક ૩, સ્થાવરાદિ ૧૦, વર્ણાદિ ૪, ઘાતિપ્રકૃતિ ૪૫, એ સર્વ મળી ૮૨ પાપ પ્રકૃતિ છે. અહીં પુણ્ય અને પાપ બન્નેમાં વર્ણાદિ ૪ ગ્રહણ કરેલા હેવાથી પુણ્યપ્રકૃતિઓમાં શુભવર્ણાદિ ૪ અને પાપપ્રકૃતિઓમાં અશુભ વર્ણાદિ જાણવા.
વિશેષાર્થ–સુગમ છે. ૧૬ ગાથામાંને તિજ શબ્દ વિગલ શબ્દની સાથે પણ સંબંધવાળો છે અને ગાઢ શબ્દ સંસ્થાન, ખગતિ તથા સંઘયણ એ ત્રણેયની સાથે સંબંધવાળે છે.
પ્રશ્ન-પુણ્યની ૪ર તથા પાપની ૮૨ ગણતાં સર્વ પ્રકૃતિ ૧૨૪ થાય છે અને બંધમાં તા ૧૨૦ પ્રકૃતિ કહી છે, તે કેમ ?
ઉત્તર–૧૭ મી ગાથાના ઉત્તરાર્ધમાં જ એને ઉત્તર કહી