________________
કરણ દ્વારા ચતુ: સ્થાની રસમાં થી ત્રિસ્થાની દ્વિસ્થાની એક સ્થાની પણ બનાવી શકો છે, અને એથી પણ વધુ વિશુદ્ધિ આવેતો તેમાં અકર્મક પણું પણ લાવી શકે છે. પાંચમા ગુણસ્થાનમાં અપ્રત્યાખ્યાની નો ઉદય નથી. મનુષ્ય તિર્યંચની આનુપૂર્વીનો અનુદય દેવત્રિક અને નારત્રિકનો ઉદય નથી તેને કારણે વૈક્રિય શરીર અને અંગોપાંગનો અનુદય તેમજ દુર્ભગ નામ કર્મ અને અપયશ નામકર્મનો પણ અનુદય છે. આદેય નામ કર્મનું કારણ
પરિણતિની સાથે પ્રવૃત્તિ પણ છે. પ્રશ્ન : ચંદરાજા કુકડો બન્યા તો તેને કઈ ગતિનો વિપાકોદય માનવો?
કોઈ પણ એક ભવમાં, બે આયુષ્ય કે બે ગતિનો ભોગવટો થતો નથી. શરીરની આકૃતિ કુકડા રૂપે થઈ, પણ ગતિતો મનુષ્યની જ છે. વિદ્યામંત્રના કારણે, શરીરની આકૃતિ કુકડાની થઈ છે. શ્રી સ્થૂલભદ્રજીએ બહેનોને આશ્ચર્ય બતાવવા સિંહનું રૂપ લીધું. પણ ગતિનો મનુષ્યની જ છે. ઈન્દ્ર મહારાજની ઈચ્છાને કારણે
સેવક દેવ ઐરાવણનું રૂપ લે છે પણ ગતિતો દેવનીજ છે.' પ્રશ્ન : હાલના સમયમાં પુરૂષ અમુક વર્ષે સ્ત્રી પણ પરિવર્તન પામે છે.
તો તેમાં શું કારણ?
જવાબ : શરીરની આકૃતિ એ પિંડપ્રકૃતિ નથી પણ અંગોપાગ નામ કર્મ
છે. અને એને કારણે અંગોપાગ નામ કર્મ અમુક સમયે બદલાવાના કારણે પરિવર્તન થાય તો એમાં કાંઈ બાધક નથી. દેશવિરતિ ગુણસ્થાનકનો કાળ દેશે ઉણાપૂર્વકોડ વર્ષનો છે. વિરતિનું કનેક્ષન પ્રવૃતિ જોડે છે અને, સમ્યગ દર્શનનું કનેક્ષન પરિણતિ સાથે છે.
પ્રશ્ન : છુટું પ્રમત્ત સંયત ગુણસ્થાનક
જવાબ : છઠ્ઠા ગુણસ્થાનકમાં હવે પ્રત્યાખ્યાન કષાયનો ઉદય નથી પણ
સંજવલન કષાયનો ઉદય છે. દેશવિરતિમાં પાપસ્થાન કોનો દેશથી
