________________
આનંદઘન પદ - ૫૩
છે. નરસિંહ મહેતાએ કૃષ્ણને માથે મોરપીંછ - મુગટ - કાને કુંડલ - શરીર પર પીતાંબર રૂપે ભજેલા તો તેમને તે રૂપે પ્રભુએ દર્શન આપ્યા અને હવે ભાવિમાં મોક્ષમાર્ગે સહચર્ય આપશે. ૧. આ ગા.૧ : મારું દિલ બંસીવાળા ઉપર લાગી રહ્યું છે, મને એ બંસીવાળો પ્રાણ પ્યારો છે કે જેણે મોરપીંછનો મુકુટ અને મગરની આકૃતિનાં કુંડળ ધારણા કર્યા છે અને પીળા સોનેરી રંગના પીતાંબર-અબોટિયા-વસ્ત્ર ધારણ કર્યા છે.
ગા.૨ : રાત્રિમાં જેમ જેમ ચંદ્રના પ્રકાશની ચાંદની ખીલે છે તેમ ચકોર આનંદ પામે છે અને બપૈયો વરસાદ વરસતો જોઈ આનંદ પામે છે તેમ મારુ દિલ બંસીવાળા ઉપર લાગ્યું છે, નંદના લાડકવાયા પુત્ર કૃષ્ણ ઉપર લાગ્યું છે. સમતાને પોતાના પ્રાણપ્રિય દુલારાના દર્શન પ્રાપ્ત થયા છે કે જે દર્શન કેવલજ્ઞાનના ઉદ્યોતને ઉજાળનાર છે એવું જાણીને દેવલોકમાં રહેલ ગંધર્વ દેવો. તેમજ રંભા-ઉર્વસી વગેરે સમત્વ ગુણી સમતાના ગીત ગાન કરે છે તે ઉદ્યોતમય ગુણ ક્ષાયિક સમ્યક્ત્વ મારા આત્મામાં પ્રકાશે તે અર્થથી મેં કૃષ્ણજીના ગુણગાના કર્યા છે.
જેનું ચિત્ત જેમાં ચોટે (લાગે છે) પછી તેને તેના સિવાય બીજુ કાંઈ ' દેખાતું નથી. ભક્તને મન પ્રભુ એજ એનું સર્વસ્વ છે. એ પ્રભુને જે રૂપે ચિંતવે છે તે રૂપે પ્રભુના તેને દર્શન થાય છે. પછી તે ર૫ બંસીધરનું હોય કે પ્રશમ રસ નિમગ્ન વીતરાગનું હોય તેનો અહીં પ્રશ્ન નથી, એને પોતાને જે ઈષ્ટ હોય તેનામાં તે લીન થઈ શકે છે.
મીરાંબાઈની ભકિત સર્વત્ર સગુણ બ્રહ્મસ્વરૂપે કૃષ્ણનેજ જોતી હતી. તુલસીદાસ સર્વત્ર રામમય જગતને જોતા હતા એમ અહીં આનંદઘનજીની ભકિત વ્યવહારથી કૃષ્ણને લાગુ પડે છે કારણ કે કૃષ્ણનું બાહ્ય રૂપ હાથમાં વાંસળી, માથા પર મોરનો મુગુટ, કાનો પર લટકતા કુંડળો અને શરીરે પીળું વસ્ત્ર છે તે સ્વરૂપની તેમને લગની લાગેલી છે પણ નિશ્ચયથી તો તેઓ કૃષ્ણ સાયિક સમકિતી છે અને ભાવિમાં તીર્થંકર થનાર છે માટે તેમના તે ગુણોની જ ભકિત છે. સ્વાદ્વાદને પામેલ આત્મા સંપ્રદાય વાદી બનતો નથી તેથી એની વિશાળતા ચારે તરફ હોય છે. કોઈ પણ રૂપમાં રહેલ વ્યક્તિ હોય તે પ્રત્યેકમાંથી ગુણોજ જુવે છે અને જ્યારે પોતાના કરતા અધિક ગુણો બીજામાં દેખાય
આત્માની નિકટ રહેવા રૂપ અવસ્થા એ સમાધ છે, જે સાર છે.