________________
આનંદઘન પદ - ૧૦૮
અનેક પ્રકારે તારી વિનાશી સોંદર્યતાને પોષી - હવે મારે આ દેહ સંબંધ ત્યાગ કરવાનો સમય નજદિક આવ્યો છે. પૂર્વે પણ અનંતકાળ આવા મળેલાં દેહની જ ચિંતા કરી. આટલો કાલ વ્યર્થ ગુમાવ્યો. મારી ચેતના પર મોહાંધતાના વાદળો ઘેરાયેલા હતા તેથી સાચી સૂઝ પડી નહિ. હવે મને વિનાશી સત્યની સમજ પડવાથી તને કહું છું કે જો તું મારી હોય તો મારી સાથે ચાલ.
(તોયે બહોત યત્ન કરી રાખી) - ઘણી કાળજી રાખી તને ઉછેરી છે. તને સાચવવા ઘણા ઔષધો વાપર્યા છે. તને સાચવવા મેવા-મીઠાઈ-પકવાન બધુંજ આપ્યું છે. જગત અજ્ઞાની હોવાના કારણે તારા સ્વરૂપ પર મોહ્યો છે. દુનિયાએ ત્યાગી દીધેલ એંઠને તે સંગ્રહી રાખી છે જેને જોવાથી પણ મોઢું ફેરવી લે એવું તારું અંદરનું સ્વરૂપ છે. જે ચામડે મઢેલું બહારથી રૂપાળું જણાય છે.
(તોયે કારણ મેં જીવ સંહારે) - તને પોષવા કસાઈના ભવમાં મેં આકરા જીવ વધ કર્યા છે, માછીમારના ભવમાં માછલા પકડવા દ્વારા ઘણાની હત્યા કરી છે, શિકાર કરીને પશુવધ કર્યા છે, વનસ્પતિઓ કાપી છે, હું પોતે જીવા હોવા છતાં પણ તારે ખાતર બીજા જીવોની હત્યા કરતા અચકાયો નથી.
(બોલે જૂઠ અપારે) - અગણિત જીવોની હિંસા તો કરી છે પણ છોગામાં પાછું પાર વિનાનું જૂઠું બોલ્યો છું. પૈસા મેળવવા સાચા જૂઠા કરતા જરા પણ અચકાયો નથી.
(ચોરી કરી પરનારી સેવી) - ચોરી અને પરદારાગમનના ઘણા પાપ સેવ્યા છે. જૂઠા-વિનાશી પરિગ્રહોના બોજા ઉપાડ્યા છે. મરતી વખતે તે બધાની મૂછ સાથે લઈને મર્યો છે.
(પટ આભૂષણ સુંધા ચૂઆ) - વસ્ત્ર અને અલંકારોથી તને શણગારી. દુર્ગધ દૂર કરવા તને નહાવડાવી - ધોવડાવી - ચંદનના લેપ કર્યા - અત્તરો સંઘાડ્યા. (ફેર દિને ખટરસ તોયે સુંદર - તે સબ મલકર ડારે) - ષસના ભોજન કરાવ્યા છતા તેં કાયાએ સુગંધિત વસ્તુઓને દુર્ગધમય બનાવી દઈ મળ-મૂત્ર રૂપે પરિણમાવીને બહાર ફેંકી દીધી. કાયામાં લેશ પણ સુગંધ પ્રસરી નહિ.
સહાય કરે, સહન કરે, સમતા રાખે, (અપ્રમત) સાવધ રહે તે સાધુ!