________________
ઉપર
આનંદઘન પદ - ૧૦૭
તેવા સાધક આત્માઓને દેવો પણ ચાહે છે, માનવીઓ-પશુ-પંખીઓ પણ ચાહે છે.
આનંદઘન સ્વરૂપમાં ઠરી જઈ, મૂદુ બની, વ્યાપક થઈ બધા પ્રાણીઓને પોતાના ગણી સમત્વભાવમાં રહેનાર સાધકના સંગે વાઘ-સિંહ જેવા હિંસક પશુઓ પણ પ્રેમથી વર્તે છે.
આનંદઘનજીએ આબુની ગુફામાં રહી આત્મ સાધના દ્વારા યોગોને સાધતા તે સમયે વાઘ સિંહ પણ ગુફાના દ્વારે આવી બેસતા હશે તે પ્રાણીઓની છાયા તેમના જ્ઞાનદર્પણમાં પડતી હતી એની નોંધ તેમને આ પદ દ્વારા લીધી હોય. તેવું જાણવા મળ્યું છે. આવું બની શકે છે તે તો નજીકના ભૂતકાળમાં થયેલ શાંતિસૂરીજીના જીવનમાં પણ આપણને જોવા મળે જ છે. - બંગાળ દેશમાં ૧૯મી સદીમાં પ્રભુભકત પ્રેમી અંધ કવિ કેશી ડે થયા તે પણ તેમના સુંદર ભજનમાં લખે છે - “બાબા મનકી આંખે ખોલ - યહ જીવન હે અણમોલ. બાબા. મતલબ કી યહ દુનિયાદારી - મતલબ કે સારે સંસારી - જગમેં તેરા કો હિતકારી - જ્ઞાન તરાજુ સે તોલ. બાબા મનકી આંખે ખોલ.”
જેટલા આંતર નયન - વિવેક ચક્ષુ ખુલે તેટલા પ્રમાણમાં જાગૃકતા પ્રગટે અને તેટલા પ્રમાણમાં આત્મહિત સધાય. મન રૂપી આંખ ખુલે તેના વિચાર મન માન્ય કરી શકે. સંસારની દુનિયાદારી બધી મતલબી છે. સ્વાર્થની ધરી પર આધારિત છે. આખો સંસાર મતલબનો પ્રેમી છે. “ગરજ સરે એટલે વેદ્ય વેરી’ એના જેવું છે. હમણાં તો માનવીની દૃષ્ટિ પર અંધાપો આવી જવાથી સાચાને ખોટામાં અને ખોટાને સાચામાં મૂલવી ચાલી રહ્યો છે. માનવ જીવન અણમોલ રત્ન જેવું છે. આંખે અંધકાર વ્યાપ્યાથી તેની પરખ થઈ શકતી નથી..
આત્માનું આત્માપણે ગેરહાજરપણું એ આત્માનું ભાવમરણ છે.
