________________
જs
આનંદઘન પદ - ૧૦૬
બીજા પર અને બીજી કુલથી ત્રીજા પર ઉડ્યા કરે છે. તારે બે કાળી પાંખો છે, તારું મુખ પીળું છે અને તે બધા ફુલોમાં વસનારો આજે તું ગમગીન કેમ દેખાય છે ?”
મનને જે ભ્રમરની ઉપમા આપી છે તે સાર્થક છે. ભ્રમર પુષ્પની આસપાસ ફર્યા કરે છે અને પુષ્પાંથી રસ ચૂસે છે અને રાત્રે દેખી ન શકે ત્યારે પ્રભાત થવાની રાહ જોઈને તે પુષ્પ ઉપર બેસી રહે છે. એનું મન પુષ્પની કળીઓનુંજ ધ્યાન કર્યા કરતુ હોય છે. તેમ સંસાર રસિક જીવ પણ પાંચે ઈન્દ્રિયોના વિષયોમાં આસકત રહે છે અને તેનુ મન એક વિષયમાંથી બીજા વિષયમાં અને બીજામાંથી ત્રીજામાં ભટકયા કરે છે. પ્રાણી ગમે તેટલા વિષયો ભોગવે ધરાતો નથી. આવા નિરંતર વિષયોમાં ભટકતા અને ગુંજારવ કરતાં મનને ઉદાસીના જોઈને તેને તેની ઉદાસીનતા કયા કારણે છે તે પૂછવામાં આવી રહ્યું છે. સબ કલિયનકો રસ તુમ લીના, સો કર્યું જાય નિરાસી. ભમરા.૨.
તે તો બધી કળીઓમાંથી રસ લીધો છે એવો તું આજે ઉદાસ કેમ છે ? તારું તાજગી બક્ષતુ અસલી રૂપ આજે શોભા રહિત કેમ બન્યું છે ? કુલોની કળીઓમાંથી મન ફાવે ત્યારે રસને માણવાની સ્વતંત્રતા તને વરેલી છે તેમાં તને કોઈ રોક ટોક કરનાર નથી. નીરસતા તારી નજીક ન આવવી જોઈએ !”
- હવે મને તેનો જવાબ આપી રહ્યું છે. “હે મારા માલિક ! હું ઉદાસીન છું એનું કારણ હું આપને બેવફા બન્યો છું. માલિકનું દરેક પ્રકારે હિત જાળવવું એ મારી ફરજ મેં અદા નથી કરી. મારા માલિકને કર્મક્ષય કરવાના માર્ગમાં મે સહાય નથી કરી અને તેની ઈચ્છાથી વિરુદ્ધ હું વર્ચો છું !”
આનંદઘન તુમારે મિલન કું, જાય કરવત લ્યુ કાસી.. ૩.
“એ મારા પાપ દોષની મને આજે પસ્તાવો થઈ રહ્યો છે અને એજ મારી ઉદાસીનતાનું કારણ છે. હે આનંદઘનના નાથ પ્રભો ! આપે પરમાત્મભાવ સાથે મિલન કરવા જે કાર્ય આદર્યું છે તેમા ખલેલતા ન પહોંચે તે માટે મારા
Diાનને જ્ઞાનના દ્રઢ પાયાની જરૂર છે.
