________________
૨૩૨
આનંદઘન પદ - ૯૨
અલૌકિક એવાં પરમતત્ત્વનાં દર્શન રોજરોજ થતાં નથી પણ કર્મદહનની પ્રક્રિયા તો રોજરોજ ચાલુજ રહે છે. દિવ્યતાના દર્શન તો કયારેક જ થાય છે. જેવી ભાવ પરિણામની રૂચિ તેવો જોગ સાંપડે છે. આનંદઘન સ્વરૂપ પ્રભુના - પરમાત્મ તત્ત્વના દર્શન રોજ મલ્યા કરે તો જીવન ટકી રહે - જીવન છિન્નભિન્ન થતું અટકે પણ પ્રભુ દર્શનનો જોગતો ક્યારેકજ સાંપડે છે. છતાં સાધકની સાધના કદી નિષ્ફળ જતી નથી. ધ્યાનાગ્નિની ભઠ્ઠીમાં કર્મને જલાવી જીવા પુન્ય બળ એકઠું કરે છે, જેના પ્રતાપથી પરમાત્મતત્ત્વના દર્શન પામ્યાનો જોગ બંધાય છે. વચ્ચે કર્મના આવરણો આત્માને કસોટીની એરણ પર ચડાવી બિહામણા ઘાનો મારો ચાલુ સખે છે ત્યારે જીવ ભય પામી પ્રભુની રક્ષા માંગે છે કે હે પ્રભો ! કોડી ઉપાય કરવા છતાં પ્રાણ ઠેકાણે રહેતા નથી. હવે તો આપ રક્ષા કરો પ્રભુ તો રક્ષા થાય એમ છે !
કોડિયું ધી-વાટ સહિત ગમે એવું સુંદર મજાનું બનાવ્યું હોય, પરંતુ પ્રગટ દીવાની જ્યોત એને જગાવે નહિ
ત્યાં સુધી એ પ્રગટે નહિ. એ રીતે મોક્ષ દુર્લભ નથી વરંતુ મોક્ષદાતા દુર્લભ છે.
સંસાર ભંડો છે, તેને નિવારવા ત્યાગ/વૈરાગ્યની વિધેયાત્મક સાધના એ નિર્વેદે છે. આત્મા રૂડો છે, એને પામવાની વિધેયાત્મક સાધો. એ સંવેગ છે.
આવે તો હાસકાર નહિ અને જાય તો હાયકાર નહિ તેનું નામ સ્મયનું પરિણતિ.