________________
આનંદઘન પદ - ૮૯
૨૪૧
- સમજણમાં ભ્રમણા પેદા કરતા હોવાથી સમજણનો નાશ કરનારા છે. આરોપિત ધર્મો બધા ભેદ ગ્રાહક છે જે પરમ તત્વની સાથેની અભેદતામાં બાધક છે. જયારે સત્ તત્ત્વના ચાહકને એક માત્ર વીતરાગતા અને તેને લાવનાર વાસ્તવિક ગુણો જ પ્રિય હોવાથી સના શોધક યોગીરાજ આનંદઘનજી મહારાજા તેની શોધમાંજ મંડી પડ્યા છે.
જે પોતાના પાપની શુદ્ધિ કરતો નથી તેનો દુષિત થયેલ ધર્મ એ પરધર્મ છે. જેમને આત્માના શુદ્ધ ચેતન્યમય સ્વરૂપને પામવાની ગરજ નથી - લગન નથી તે બધાનો બહારથી દેખાતો ધર્મ એ આરોપિત ભાવવાળો પ્રકૃતિનો ધર્મ છે, જે પરધર્મ છે. * આરોપિત એટલે અસત્ એવા ચોરી, છીનારી, ખૂન-જીવ વધ-વ્યસન-જુગાર જેવા અનર્થદંડના મહાપાપમાં રાચતા જીવોને તે પાપોથી. મુક્ત કરવા જ્ઞાની અને યુગદષ્ટા આચાર્ય ભગવંતોએ શ્રાવકના ૧૨ વ્રત અને સાધુના પાંચ મહાવ્રત પ્રરૂપ્યા અને તે (વ્રત) યમોની પાલના અને શુદ્ધિ અર્થે નિયમ બનાવ્યા. પાપ યુકત અધર્મને સેવનાર તે પ્રકૃતિની સત્તાનો ગુનેગાર થાય છે અને તેની પર ગુનેગારીનો આરોપ લગાવી તેને તહોમતદાર બનાવી કર્મસત્તાને હવાલે કરી દીધો. ચોરાશીના ચક્કરમાં - મહા દુ:ખયુકત જેલમાં - કેદીના સ્વાંગમાં ઘાલી દીધો.
આનંદઘનજી મહારાજાનો એ ઉપદેશ છે કે વ્યવહારની શુદ્ધિ અર્થે સદાચાર રૂપ આચારોની પાલના ભાવપૂર્વક કરો. કર્મસત્તાએ મૂકેલ તહોમતનામું કે આરોપનામું તે રૂપ કલંકને ધોવા આ સાચો ઉપાય છે. હે જીવ! તને જે આ મનુષ્યપણું અને પ્રભુશાસન મળ્યું તે પરમાત્માની તારા પર અપાર કરૂણા છે. લાખો ખરચતાં ગયેલી તક હાથમાં આવતી નથી એમ સમજી મળેલી તકને સાધી લે - સફળ બનાવી લે - ધન્ય બનાવી લે. મનના પરિણામોને સરળ બનાવીને પ્રભુની પાસે અત્યંત ગદ્ગદ્ હૃદયે પ્રાર્થના કર અને તારા પાપોનો પશ્ચાતાપ કર ? પ્રભુ પાસે તેનું બળ માંગ તો જરૂર તારો વિસ્તાર થશે.
ભવિતવ્યતા સમજાય તો કરવાપણું જાય અને ઠરવાપણું થાય. '