Parampaddai Anandghan Padreh Part 02

SR No.: 006025
Original Sutra Author: N/A
Author: Suryavadan T Zaveri
Publisher: Shreyaskar Andheri Gujarati Jain
Total Pages: 442
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 264

આનંદઘન પદ - ૮૭
૨૨૩
અટકતા નથી અને તેથી તેવા કેવા કર્મોનો ઉદય થયે કર્મસત્તાનો માર પણ ખાય છે. આત્મા એ વિશ્વનો બેતાજ બાદશાહ છે, ચક્રવર્તીનો પણ ચક્રવર્તી છે. આવી બાદશાહી સત્તાવાળા આત્માને મોહમાયાએ ગુલામ બનાવી દીધો છે. મોહરાજાનો જમાઈ લોભ છે અને તેની પુત્રી માયા છે. લોભનો સ્વભાવ જીવને અસંતુષ્ટ રાખવાનો છે. પરપદાર્થ પ્રત્યેની તૃષ્ણા કયારે પણ શાંત થતી નથી. આ લોભ મોહના પરિવારમાં અગ્રેસર છે. દરેક કાર્યમાં તે મોખરે હોય છે અને તેની સલાહ મુજબ બધા વર્તે છે. લોભના વિચારોને બળ આપનાર માયા નામની પુત્રી છે. જ્યાં લગી જીવમાં લોભ વર્તે છે ત્યાં લગી સંસારની મોહિની મીઠી લાગે છે. તે વેરાગ્યભાવને આત્મામાં પ્રગટવાજ ન દે તેવો તેનો સ્વભાવ છે. આમ જીવડો પોતે એકલો છે અને તેને દબાવવા દુષ્ટ પરિવારમાં મોહના ઘણા સેવકો છે. અનેક પ્રકારની વિચારશ્રેણીવાળા લોકો પણ જીવ ઉપર તુટી પડે છે. તેમના આકરા બંધનોમાંથી છુટવા કોક વીર પુરુષજ આ ધરા ઉપર પાકે છે. જેમના ભાગ્ય બળવાન હોય, જેઓ નિકટ મોક્ષગામી હોય તેવા ઉત્તમ આત્માઓજ તે મહાત્મા પુરુષનો સંગ કરી, તેનો બોધ પામી, મોહનીયના સાણસામાંથી છુટવાનો ઉદ્યમ કરે છે. આવી સલાહ ચેતનને આપનાર વિવેક જ્ઞાન છે.
અહિંયા આનંદઘન મહારાજે મોહિનીને સ્ત્રી પાત્ર બનાવી તેનો પરિવાર બિતાવ્યો છે, તેમાં ક્રોધ માનને તેના દીકરા અને માયાને દીકરી ગણાવી છે, જેને મિથ્યા સ્વભાવવાળી બતાવી છે. લોભને જમાઈ બતાવ્યો છે. આમાં ઘણું ઊંડુ રહસ્ય છે. મોહિની એટલે મોહનીય કર્મ તેમાં દર્શન મોહ જીવમાં ઊંધી બુદ્ધિ પેદા કરે છે, જેનાથી જીવ હંમેશા ખોટી ખતવણીજ કર્યા કરે છે, તે મોહનીયમાંથી મનોવિકાર ઉભવે છે જે ચારે કષાયો રૂપે જીવનો દાટ વાળે છે. સંસાર રમણતા, પરભાવમાં વિલાસ, બાહ્ય ભાવમાં આસકિત વગેરે મનોવિકારો મોહનીયના કારણે ઉદ્ભવે છે, માટે અહિંયા તે મોહિનીને નિગોડી એટલે મૂર્ખ-નિર્દય-ધુતારી તરીકે ઓળખાવી છે.
આ મોહનીયનું આબેહુબ ચિત્ર શ્રી સિદ્ધર્ષિ ગણિ મહારાજે ઉપમિતિમાં ચોથા પ્રસ્તાવમાં દોર્યું છે. આખા સંસાર ચક્રમાં અનેક નાના મોટા બીજા
જે આપણું નથી તેને છોડતાં શીખવું પડશે.