________________
આનંદઘન પદ ७०
પદ
-
૭૦
(સાખી)
आतम अनुभव रसकथा, प्याला पिया न जाय ॥ મતવાના તો નહિ પરે, નિમતા રે પવાય ॥૧॥
मांके आगे मामुकी कोई, वरनन करय गिवार ॥ अजहुं कपटके कोथरी हो, कहा करे सरघा नार. ॥
चउगति महेल न छारिहो, कैंसे आत भरतार ॥ खानो न पीनो इन बातमें हो, हसत भाग कहा हाड. II
ममता खाट परे रमे हो, ओर निंदें दिनरात ॥
.
लैनो न देनो इन कथा हो, भोरही आवत जात. ॥ कहे सरधा सुनि सामिनी हो, ए तो न कीजे खेद | हेरे हेरे प्रभु आवही हो, वधे आनन्दघन भेद ॥
આતમ અનુભવ રસ કથા, પ્યાલા પિયા ન જાય મતવાલા તો ઢહિ પરે, નિમતા પરે પચાય
૧૧૭
૪. ||૧||
૪. IIII
છ. ॥૨॥॥
૪. I॥૪॥
દૃષ્ટાંત : નિમ એટલે લીમડો - લીંબોડી વૃક્ષ બાવળની જેમ કઠણ-કઠોર નથી હોતું તેમજ નીમમાં તંતુ, ચીકાશ, રેસા ન હોવાથી જરાક એની ડાળને વાળો કે તરતજ તે બટકી પડે છે. વૃક્ષ જેમ જેમ મોટા થતા જાય, ટોચની દશાએ પહોંચે ત્યારે તેમાં નરમાશ - કોમળતા આવવાના કારણે ટોચની દશાએ પહોંચેલ શાખાઓ હવાના સ્પર્શથી હાલી ઉઠે છે અને સાથે આખા વૃક્ષને હલાવી મૂકે છે તેમ આત્માએ પ્રત્યક્ષ અનુભવેલ અનુભવ કથાનું વર્ણન ચાલતુ હોય, ચિંતન મનન દ્વારા તે ટોચ પર પહોંચ્યુ હોય, ઘૂંટી ઘૂંટીને તેણે આત્મસાત કર્યું હોય, પચાવ્યું હોય ત્યારે તેવી કથા રૂપ સંગમાં એટલો બધો અનહદ રસ જાગે છે કે જાણે અમૃત પીવા મળ્યું. એ કથા શ્રવણનું પાન પ્યાલા ભરી ભરીને પીવા છતાં એને તૃપ્તિજ થતી નથી. એવા આનંદઘન મતવાળા આત્માનંદી
જીવ અસંગયોગ સેવે તો કારણ પરમાત્મા મળે.