________________
આનંદઘન પદ - ૬૪.
R
દેનારી છે.
વળી પાછી એ કાયા મુનિને સંયમ સાધનામાં બાધા કરનારી છે. પરમ દેવ અને પરમ ગુરુ બંન્નેનો મેળાપ થવામાં વચ્ચે બાધા રૂપ પણ આ કાયાજ છે. અરણિક મુનિવર, આદ્રકુમાર વગેરે અનેક આત્માઓ આ કાયા પરની મમતાને કારણેજ સંયમથી ભ્રષ્ટ થયા. મરિચીને સંયમ મુકાવનાર અને સમકિતથી ચૂત કરનાર પણ આ કાયાની આસકિત હતી ને ? આત્માને પરમાત્મા ના થવા દેનાર પણ કાયાની મમતા જ છે ને ?
પતિ મત બારે ઔર રંગ,
રમે મમતા ગણિકાકે પ્રસંગ૪. શુદ્ધ ચેતના કાયાને કહે છે કે મારા સ્વામીનું અહિત કરવામાં અત્યાર સુધી તેં કાંઈ બાકી રાખ્યું નથી. તારા રાગે મારા પતિ કર્મોની ભઠ્ઠીમાં જલી રહ્યા છે, હજુ તું મારા સ્વામીને કેટલો સમય બાળીશ ? ખરેખર તારા રંગ ઢંગા કાંઈ ઓર જ છે. આ નગોરી-નિષ્ફર કાયાની મમતામાં જે રમમાણ બનશે તેને ગણિકાનો પ્રસંગ સાંપડતા પણ વાર નહિ લાગે અર્થાત કાયાની મમતા જો વધી જશે તો જીવ ગણિકાના દ્વાર પર પણ કયારે ચડી જશે તે કહેવાશે નહિ અને ગણિકાનો પ્રસંગ તો જીવને નિશ્ચિત પણે ડુબાડ્યા વિના રહેશે નહિ. એટલું જ નહિ પણ આ કાયા તો ગણિકા જેવી છે કે જે કોઈની થઈ નથી. અને કોઈની થવાની નથી. જબ જડતો જ વાસ અંત ચિત્તકુલે આનંદઘન ભયે વસંત...૫.
હવે તો જ્યારે જડ એવી કાયાનો અંત આવશે ત્યારે ચિત્ત પ્રસન્નતાને પામશે અને ત્યારે આનંદઘન રૂપ વસંત ખીલી ઉઠશે. સમતા કહે છે કે જયાં સુધી મારા સ્વામી આ કાયા ઉપરની મમતાને તેના નુકસાન સમજી છોડશે નહિ ત્યાં સુધી તેમના ચિત્ત રૂપી જીવનનો બગીચો ગુણરૂપી પુષ્પોથી મઘમઘાયમાન નહિ બને. જ્યારે ચિત્તરૂપી બગીચો ગુણરૂપી પુષ્પોથી ખીલી ઉઠશે ત્યારે તે જોઈને આનંદઘન મહારાજ પોતાના જીવનને ભયો ભયો સમજશે.
શ્રેષ્ઠ સ્વાધ્યાય અનુપ્રેક્ષા છે.
