________________
આનંદઘન પદ - ૧૩
પ્રતિક્રમણ આવશ્યક ૮૪ લાખ જીવાયોનિને ખમાવવા રૂપ અને ૧૮ પાપ સ્થાનકની માફી માગવા રૂપ હોઈને પાપના એકરાર પૂર્વક પાપથી પાછા ફરવા દ્વારા ચારિત્રની વિશુદ્ધિ કરનાર હતું. પાંચમુ કાઉસગ્ગ આવશયક પણ શેષ રહી ગયેલ પાપની વિશદ્ધિ કરવા દ્વારા ચારિત્રાચારને વિશુદ્ધ કરનાર હતું અને છઠું પચ્ચકખાણ આવશ્યક રાત્રિભોજનના ત્યાગ દ્વારા અણાહારી પળે ચાદ કરાવનાર તેમજ તપાચારની વિશુદ્ધિ કરનાર હતું અને પાપાચરણ કરી ન કરવાની પ્રતિજ્ઞારૂપ વૈષ્ણચિક પચ્ચખાણ હતું.
આમ છ આવશયક પાછળ રહેલ આવો દિવ્ય ને ભવ્ય આશય મરી ગયો અને લોકો વિચામાં મત મતાંતર ઉભા કરી દિયા જડ બની ગયા.
દ્વારિકામાં નેમિપ્રભુ ૧૮૦૦૦ શિષ્યગણ સાથે પધારતા કૃષ્ણ મહારાજાએ હૃદયના અત્યંત ઉલ્લાસ સાથે વંદન, ભકિત, સત્કાર, સન્માન કર્યા, સાત્વિકી ભાવવાળી પુન્ય પ્રકૃતિનો બંધ કર્યો, સાયિક સમકિત પામ્યા. પરમ લાભદાયક ફલ પ્રાપ્ત કર્યું. એ મહાન પુણ્યાત્માની પ્રભુ ભક્તિની અનુમોદના કરવાથી આનંદઘનજી મહારાજા કહે છે કે મારા રોમ રોમ પુલકિત બન્યા. મારા મનમાં અનહદ આનંદરૂપી સમુદ્ર ઉછળી રહ્યો છે. આવો અનુભવ થવાથી મારું હૃદય પ્રસન્નતાથી નાચી ઉડ્યું છે. મારો આત્મા પરમાર્થમાં પંથે ચડ્યો એ રૂપ મહાન લાભ પામ્યો. પ્રભુભક્તિમાં પણ કેટલી બધી શક્તિ ધરબાયેલી પડી છે એતો એનો અનુભવ કરે તેજ જાણે.
કબીરજી મનના વિષયમાં લખે છે કે : મન લોભી, મન લાલચ, મન રાજા મન રંક 'યે મન જો હરી મેં મિલે, તો હરિ મિલે નિ:શંક
શરીર અને ઈન્દ્રિયોનો રાજા મન છે માટે મનને પ્રભુ ભક્તિ વ્રત-તપ-જપ-સંયમ-સામાયિક દ્વારા સાત્વિકી કેળવણી આપો.
ઐરિ પતિત કે ઉધારન તુમ, કહિસી પીવત મામી મોસું તુમ કબ ઉધારો, દુર કુટિલ કામી..૮.
દુઃખનું કારણ પરપદાર્થ નથી પણ આત્મામાં રહેલાં તામસ-રાજસના દુર્ભાવ છે.
