________________
ઉદાસીનતાનું ફળ.
૩૫૯
પણ પ્રાપ્તિ થતી નથી. તે તત્ત્વજ્ઞાનની વાત જ શી કરવી. ( અર્થાત સંકલ્પ વિકલ્પની કલ્પના હાય ત્યાંસુધી આત્મજ્ઞાન નજ થાય) ૨૦. ઉદાસીનતાનું ફળ,
यदिदं तदिति न वक्तुं साक्षाद गुरुणापि हंत शकयेत । औदासीन्यपरस्य प्रकाशते तत्स्वयं तत्वं ॥ २१ ॥
જે પરમતત્ત્વ (પરમાત્મા) તે “ આ '' એમ કહેવાને સાક્ષાત્ ગુરૂ પણ શક્તિમાન નથી. તે તત્ત્વ ઔદાસીન્યતામાં તત્પર રહેલા યાગીને, પેાતાની મેળે પ્રગટ થાય છે. ૨૧.
ઉદાસીનતામાં રહેવાથી પરમતત્વમાં લય થવાય અને ઉત્ખનીભાવની પ્રાપ્તિ થાય તે બતાવે છે. एकांतेऽतिपवित्रे रम्ये देशे सदा सुखासीनः । आचरणाग्रशिखाग्राच्छिथिली भूताखिलावयवः || २२ ॥ रूपं कांतं पश्यन्नपि शृण्वन्नपि गिरं कलमनोज्ञाम् । जिन्नपि च सुगंधीन्यपि भुंजानो रसास्वादं ॥ २३ ॥ भावान् स्पृशन्नपि मृदुन्नवारयन्नपि च चेतसो वृत्तिम् । परिकलितौदासीन्यः प्रणष्टविषयभ्रमो नित्यं ॥ २४ ॥ बहिरंतश्च समंतात् चिंताचेष्टापरिच्युतो योगी । तन्मयभावं प्राप्तः कलयति भृशमुन्मनीभावं ॥ २५ ॥ चतुर्भिः कलापकम् એકાંત (નિજન) પવિત્ર અને રમણીય પ્રદેશમાં સુખાસને ( ગમે તે આસને લાંખે! વખત સુખે એસી શકાય તે સુખાસને ) એસી, પગના અંગુઠાથી મસ્તકના અગ્ર ભાગ પર્યંતનાં સમગ્ર અવયવાને શિથિલ (ઢીલા) કરી, મનહરરૂપને જોતી. સુંદર મનેાજ્ઞ વાણીને સાંભળતો, સુગંધી પદાર્થાને સુંઘતી. રસના આસ્વાદને લેતી, અને કેમળ પદાર્થોને સ્પર્શતી મનની વૃત્તિને નહિ વારતાં છતાં પણ ઉદાસીન્યતામાં (નિમમત્વભાવમાં ) ઉપર્યુક્ત, નિરંતર વિષયાસક્તિ વિનાના, અને ખાદ્ય તથા અંતરથી સર્વથા ચિંતા અને ચેષ્ટા હિત થયેલા યાગી, તન્મય ભાવને પ્રાપ્ત થઇ, અત્યંત ઉન્મની ભાવને ધારણ કરે છે, ૨૨-૨૩-૨૪-૨૫.